ماحصل پژوهش دانشمندان در Arizona College of Medicine – Tucsonhave نشان داد، بافت آسیب دیده مغز، پس از سکته مغزی به مایعی سمی تبدیل شده و موجب وارد آمدن آسیب به بخشهای سالم مغز میگردد.
بافت آسیب دیده مغز، تهدیدی پیش رونده برای سایر مناطق مغز، شناخته شده است. مطالعه بر موشها در کالج پزشکی دانشگاه آریزونا نشان داد، مایعی سمی و موجب زوال، نواحی سالم مغز را پس از سکتهی مغزی گرفتار می سازد.
محققین برای درک بهتر آثار سمی این مایع کشنده، مایع را از منطقه آسیب دیده مغز، استخراج کرده و آن را با قرار دادن در یک ظرف «پتری دیش» Petri dish با نورونهای زنده، همراه کردند. پس از گذشت چهار ساعت، بیش از ۵۰ درصد از نورونهای زنده نابود شدند. این در حالی است که نورونهای زنده در ظرفی دیگر با مایعات سالم مغزی، همچنان سلامتی خود را حفظ کرده بودند.
این تحقیق نشان داد، بافت مرده مغز نه تنها ترمیم نمیشود بلکه در فرایندی تخریبی به مایعی سمی تغییر ماهیت داده و این دگرگونی مخرب برای مدتی طولانی باقی میماند. زوال عقل در زمره اختلالاتی است که این پدیده میتواند به دنبال داشته باشد.
در تحقیقات پیشین معلوم شده بود به دنبال سکته مغزی و بروز آسیب در بافتهایی از مغز، این نواحی به مایع تبدیل میشود اما سمی بودن اثر مایع مذکور، کشفی تازه و بسیار مهم و سرنوشت ساز است که توجه بسیاری از دانشمندان را به خود جلب کرده است.
اینک جنب وجوشی در جامعه محققین این موضوع ایجاد شده تا به دنبال راههایی باشند که اثر خسران بار بافت آسیب دیده سمی را خنثی سازند. اگر بتوان برای مهار مایع سمی در مغز چاره ای اندیشید، بسیاری از عواقب سکته مغزی متوقف خواهد شد.
محققان دانشگاه آریزونا اعتقاد دارند یافته اخیر، روشهای درمانی پیشین را زیر سوال می برد و موج جدیدی از تحقیق و شناخت سکته مغزی ایجاد گردیده و راههای درمانی نوظهوری برای غلبه بر تبعات سکته مغزی عرضه میشود.
«کریستین دایل» Kristian Doyle سخنگوی تیم مذکور عنوان داشت: در مطالعات بعدی ضروری است عمر مایع سمی را در مغز برآورد کرده و به راههایی فکر کنیم که از سرایت آسیب به بافتهای سالم جلوگیری شود.
محققان با استفاده از یک میکروسکوپ قدرتمند، از روند آزمایشات خود عکس و فیلم تهیه میکردند.
آنان ابتدا به بافت مرده مغز، رنگی مخصوص تزریق کردند و هفت هفته بعد از سکته مغزی، متوجه شدند ناحیه رنگی به مناطق سالم مغز گسترش یافته و بافت سالم را دچار اختلال و سپس مرگ ساخته است. طبق اظهارات دکتر دایل، آزمایش اکتشافی آنان نشان میدهد مواد سمی موجود در بافت مایع منتج از سکته مغزی، در مرحله بعد، سلولهای سالم مانده همجوار را میکشد.
دکتر دایل معتقد است که روند آرام نشت مایع سمی ممکن است علت بوی بد دهان، پس از سکته مغزی باشد.
سرپرست تیم تحقیقاتی اظهار داشت: از ۱۰ میلیون نفر قربانیِ سالانهی عارضه سکته مغزی، حدود یک سوم آنان به دلایل نامعلوم دچار زوال عقل میشوند. شاید بتوان اینطور استدلال کرد اگر مغز در نزدیکی هیپوکامپ آسیب ببیند (بخش مسئول حافظه در مغز) شاید این نشت آهسته مایع سمی مسبب از دست رفتن نورون در مغز و در نهایت مشکلات حافظه شود.
پرفسور «جانکو نیکولیک زوچیچ» Janko Nikolich-Zugich، رئیس بخش ایمونولوژی دانشگاه آریزونا گفت: «این یافته واقعا پارادایمهای قدیمی را به چالش میکشد و زمینه جدیدی را برای درک ما از سکته مغزی و عواقب آن به وجود می آورد. «ما ساده انگارانه تصور میکردیم که اسکار گلیال یک مانع برای آسیب بافت سالم مغز است و هیچ دلیلی در مورد مسمومیت بافت مغز وجود ندارد. ما از انجام گرفتن چنین تحقیق روشنگرانه ای سپاسگزار هستیم، اکنون ما میتوانیم با دنباله گیری تحقیقات، درمانهای جدید و مختلف سکته مغزی را بیازماییم».
نتایج منجر به اکتشاف این تحقیق تاثیرگذار به صورت کامل در نشریهی Neurobiology of Disease منتشر شده است.
مقاله انگلیسی و کامل این تحقیق قابل تکرار در ۱۶ صفحه و به صورت PDF در دسترس بخش تحقیق و پژوهش ماهنامه «آفتاب سلامت» قرار دارد.
محققین و دانشمندان محترمی که مایل هستند این مطالب ارزشمند را دریافت دارند، کافی است به نشانی کانال تلگرامی ماهنامه پزشکی «آفتاب سلامت» مراجعه کنند تا فایل مذکور را در راستای اشاعه دانش پزشکی در اختیارشان بگذاریم:
@aftabesalamat
Contact Us:
Department of Immunobiology
۱۶۵۶ E. Mabel Street
P.O. Box 245221
Tucson, AZ ۸۵۷۲۴-۵۲۲۱
Tel: 520-626-6409
Fax: 520-626-2100
com-uaimb@email.arizona.edu
