«جان نش» ریاضیدان و دانشمند مبتلا به اسکیزوفرنی پارانویا آن چنان موفق به مدیریت بیماری خود شد که به پاس خدمات علمی اش جایزه ی برجسته ی نوبل را به او تقدیم کردند. بر اساس زندگی پرفراز و نشیب این دانشمند خستگی ناپذیر فیلم ذهن زیبا به کارگردانی Ron Howard ساخته شد و چندین جایزه ی اسکار و بسیاری جوایز بین المللی دیگر را دریافت کرد.
جان نش در سال ۱۹۲۸ در ویرجینیای غربی متولد شد و پیش از ورود به دانشگاه پرینستون در پیتزبورگ تجصیل کرد.
در توصیه‌نامه‌ای که برای دانشگاه داشت فقط یک جمله نوشته شده بود: “این مرد نابغه است.” او از دانشگاه هاروارد پذیرش داشت اما پرینستون با بورسیه‌ای که به او اهدا کرد نشان داد که قدرش را بیشتر می‌داند.
جان پس از انتشار چند مقاله بسیار مهم و تاثیرگذار، در سال ۱۹۵۷ با آلیسیا لارد ازدواج کرد.
در اوایل سال ۱۹۵۹ و زمانی که آلیسیا حامله بود علائم اسکیزوفرنی در جان ظاهر شد و آلیسیا مجبور شد چند بار او را در بیمارستان بستری کند.
فشار بیماری او بر زندگی آنها بجایی رسید که آلیسیا در سال ۱۹۶۲ از جان نش جدا شد.
با این حال آلیسیا او را در سال ۱۹۷۰ به خانه خود آورد و مراقبت از او را بعهده گرفت. زحمات آلیسیا و آرامشی که به دنبال این مراقبت پدید آمد، باعث شد جان نش بتدریج راه کنار آمدن با هذیان‌های بیماری را یاد بگیرد و حتی توانست دوباره امکان تدریس پیدا کند.
جان نش به گفته خودش استفاده از داروهای آنتی سایکوتیک را هم کنار گذاشت و اینکه در فیلم ذهن زیبا او دوباره مصرف داروها را از سر می‌گیرد به این علت بوده که دست اندرکاران فیلم نگران بودند اقدام این مرد نابغه باعث شود بیماران داروهای خود را کنار بگذارند.
روابط جان و آلیسیا از دهه هشتاد میلادی بهتر و بهتر شد و این دو در سال ۲۰۰۱، سالی که فیلم ذهن زیبا ساخته شد دوباره با هم ازدواج کردند.
کارهای آکادمیک و علمی جان نش در تکمیل نظریه بازی‌ها و تاثیر آن بر نظریه‌های اقتصادی از لحاظ اهمیت با کشف ساختار DNA مقایسه شده است.
جان نش، ریاضیدان برجسته‌ای که فیلم معروف “ذهن زیبا” از زندگی او ساخته شده ۲۳ می ۲۰۱۵ در تصادف تاکسی در نیوجرسی به همراه همسرش کشته شد.
جان نش استاد ریاضی دانشگاه پرینستون، که به اسکیزوفرنی مبتلا بود در سال ۱۹۹۴ برنده جایزه نوبل اقتصاد شده بود.
جان نش در زمان مرگ ۸۶ سال داشت و همسرش آلیسیا ۸۲ سال از عمرش می گذشت.
راننده تاکسی حامل آنها در حال سبقت گرفتن از ماشین دیگری بود که که کنترل خودرو را از دست داد و با نرده‌های محافظ بزرگراه ترن‌پایک، ششمین بزرگراه پر تردد آمریکا، برخورد کرد.
به گفته پلیس نیوجرسی، بر اثر این تصادف جان نش و همسرش از خودرو به بیرون پرتاب شدند و به نظر می‌رسد آنها کمربند ایمنی‌شان را نبسته بودند.
کارهای جان در زمینه نظریه بازی ها، هندسه دیفرانسیل و معادلات دیفرانسیل با مشتقات پاره‌ای، درک تازه‌ای از عواملی که بر شانس تاثیر می‌گذارند ایجاد کرده بود و تاثیر اتفاقات در پیچیدگی زندگی روزمره را از زاویه دیدی تازه بررسی میکرد.
فیلم “ذهن زیبا” (۲۰۰۱) به کارگردانی ران هاوارد و با بازی راسل کرو در نقش جان نش، به کارهای برجسته او در ریاضی و دشواری‌هایی که ابتلا به اسکیزوفرنی برایش به وجود آورد پرداخته بود.
راسل کرو در واکنش به خبر درگذشت جان نش توئیت کرد: “بهت‌زده‌ام… دلم با جان و آلیسیا و خانواده‌شان است. یک همراهی شگفت‌انگیز؛ ذهن‌های زیبا، دلهای زیبا.”
جان نش یک هفته پیش از فوت به همراه لوییس نیرنبرگ که سالها با هم کار کرده بودند به نروژ سفر کرد تا جایزه ریاضی آبل را از هارالد پنجم، پادشاه نروژ دریافت کند.
آنها از نروژ به آمریکا بازگشته بودند و جان نش و همسرش از فرودگاه به سمت خانه در حرکت بودند که تاکسی آنها تصادف کرد.
جوایزی که فیلم ذهن زیبا به دست آورد:
جایزهٔ اسکار بهترین فیلمنامهٔ اقتباسی
جایزهٔ اسکار بهترین فیلم
جایزهٔ اسکار بهترین کارگردانی
جایزهٔ اسکار بهترین بازیگر زن
تفاوت با رویدادهای واقعی
روایت فیلم به صورت قابل توجهی با رویدادهای واقعی زندگی نش تفاوت دارد. این فیلم نیز به این خاطر مورد نقد قرار گرفته‌است، اما سازندگان آن می‌گویند که نمی‌خواستند فیلم را به صورت یک ارائه ادبی بسازند.
اولین تفاوت در توصیف استرس و بیماری ذهنی است. فیلم، بیماری او را دیداری و شنیداری توصیف می‌کند، درحالی که در واقع آنها تنها شنیداری بوده‌اند.
درخصوص فداکاری بسیار آلیشیا – همسر جان نش – نیز در این فیلم اغراق شده‌است؛ چرا که آلیشیا در سال ۱۹۶۳ از جان نش جدا شد و هفت سال بعد در ۱۹۷۰ تنها به جان اجازه داد تا در خانه وی زندگی کند. بعد از دریافت جایزه نوبل توسط جان آنها رابطه جدیدی شروع کردند. در سال ۲۰۰۱، جان نش برای بار دوم با آلیشیا ازدواج کرد.
مراسم خودنویس در پرینستون – که در فیلم مشاهده می‌شود – ساختگی است.
در فیلم، جان نش در سال ۱۹۹۴ قبل از برگزاری مراسم نوبل، می‌گوید که از داروهای جدیدی استفاده می‌کند، اما در واقع نش از سال ۱۹۷۰ هیچ دارویی استفاده نکرده‌است. کارگردان فیلم در این باره چنین توضیح می‌دهد که به این دلیل، جمله مورد اشاره به سخنان جان اضافه شده‌است که در غیر این صورت، از فیلم این‌طور برداشت می‌شد که همه انواع بیماران روان‌گسیختگی بدون دارو می‌توانند از پس بیماری خود برآیند.
برخلاف آنچه در فیلم نشان داده می‌شود، نش هیچگاه در مراسم سنتی دریافت جایزهٔ نوبل سخنرانی نکرد. او به‌جای آن سخنرانی کوتاهی را در سمیناری که به‌عنوان جایگزین آن مراسم برگزار شده بود ایراد کرد. در فیلم نشان داده می‌شود که نش در سخنرانی دریافت جایزهٔ نوبل خود از عشق سخن می‌گوید. در خودزندگی‌نامهٔ کوتاهِ نش، او دربارهٔ بیماری‌اش بی‌پرده سخن می‌گوید ولی اشاره‌ای به عشق نمی‌کند.
A Beautiful Mind
Directed by Ron Howard
Produced by Brian Grazer Ron Howard
Written by Akiva Goldsman
Based on A Beautiful Mind
by Sylvia Nasar
Starring
Russell Crowe
Ed Harris
Jennifer Connelly
Paul Bettany
Adam Goldberg
Judd Hirsch
Josh Lucas
Anthony Rapp
Christopher Plummer
Music by James Horner
Cinematography Roger Deakins
Edited by
Daniel P. Hanley
Mike Hill
Production Running time 135 minutes
Country United States
Language English
