ژن های خوب و بد از باور دانشمندان تا باور مراکز حقوقی ارزش شواهد «ژنتیک رفتاری» در دادگاه های کیفری
گفتگوی احتمالی یک متهم در سالهای پیش رو:
«آقای قاضی، ژنهای مرا محاکمه کنید. من بیگناهم. ژنهای من اعمالم را هدایت کردند».
استفاده از داده های ژنتیکی برای ایجاد یک مبنای فیزیولوژیکی برای توضیح رفتارهای جنایتکارانه و خشونت آمیز یا تکانشی در دادگاه های جنایی آمریکا آغاز شده است. با این حال، یک بازبینی جدید نشان می دهد که شواهد ژنتیکی که در دادگاه استفاده میشود، احتمالا برای متقاعد کردن قضات و هیئت های منصفه در جهت اثبات بیگناه ی متهمان نیست بلکه تلاشی است تا شاید تخفیفی هر چند ناچیز در حکم نهایی صورت پذیرد.
شواهدی مبنی بر ارتباط بین انواع ژنها و رفتارهای خشونت آمیز و جنایی وجود دارد. به عنوان مثال، فعالیت کم در ژنMAOA ، که بر روی کروموزوم X یافت شده است، یکی از عوامل سندرم برونر شناخته شده است که رفتارهای ضد اجتماعی و خشونت آمیزی همچون آتش افروزی و انجام خشونت های خلافکارانه در مبتلایان را باعث می شود.
با افزایش جرایم خشونت آمیز، مباحث علمی درباره ارتباط این رفتارها با ویژگی های ژنتیکی مورد توجه قرار گرفته است. البته تا امروز رابطه بین فعالیت ژن، عوامل محیطی و رفتار جنایی نامشخص مانده است و تحقیقات پیرامون این ابهامات همچنان ادامه دارد.
استفاده از داده های ژنتیکی به عنوان شواهد و اسناد حقوقی به دلیل نوظهور بودن این اقدام شاید در دادگاه موجب برداشت های متناقض شود.
دکتر پاپلباوم خاطرنشان میکند: «قاضی و اعضای هیئت منصفه ممکن است متهمان را به دلیل عامل ژنتیکی مستوجب مجازات کمتری بداند، اما آنها بر این باوراند که همه ی افراد، مسئول رفتارهای خود هستند، هر چند که ویژگیهای ژنتیکی خاصی نیز در آنها وجود داشته باشد.
در مراکز حقوقی استدلال شده است که تشریح خصوصیات ژنتیکی برای کاهش مسئولیت، در قبال رفتار مجرمانه کافی نیست. مگر اینکه آنان شواهدی ارائه کنند که نشان دهد متهم دچار نقص عقلی است. اثبات مجنون بودن متهم یکی از موارد خلاصی وی از مجازات است. دلایل دیگری هم می توانند بر صدور میزان حکم تاثیر داشته باشند مانند بیماری های نقصان در کنترل رفتار، ناتوانی ذهنی یا عدم نیل به سن قانونی که در چنین حالاتی دادگاه وارد عمل شده و برحسب مواردی که قانون پیش بینی کرده، در راستای تخفیف مجازات اقدام میکند.
استفاده ی موثر و دائمی از شواهد «ژنتیک رفتاری» در دادگاه های جنایی به موفقیت پژوهش های آینده بستگی دارد. تعیین علمی میزان مسئولیت مالکین ژن های بد در رفتارهای خشونت آمیز می تواند در آینده حتی به تبرئه این افراد منجر شود.
هم اینک دلیل بروز بسیاری از رفتارهای منفی و مثبتِ انسان با فعال یا غیرفعال شدن ژن های مختلف وی توضیح داده می شود.
دکتر پل اپلبهام Paul Appelbaum از محققین فعال در زمینه ی خشونت های ذاتی متهمین اظهار داشت تا زمانی که شواهد در اینباره کافی نباشد، احتمالا استفاده از مستندات «ژنتیک رفتاری» در سیستم عدالت کیفری کاهش خواهد یافت.
در صورت مقرر شدن قانون، در راستای ارتباط ژنتیکی با رفتارهای جنایتکارانه، دادگاه های جنایی با سیلی از دفاعیات نوظهور از سوی متخصصین و وکلا و اظهارات ناگفته و ناشنیده زیادی مواجه خواهند شد.
۱۸ سپتامبر ۲۰۱۷
بر اساس اظهارات و پژوهش های دکتر پل اپلبهام Paul Appelbaum MD در مجله علمی Nature