چند دهه جوان تر ماندن بدن با ورزش
ماهنامه آفتاب سلامت ضمن ارزشمند دانستن فواید ورزش، معتقد است عدم توجه به ژنتیک شرکت کنندگان در آزمون های انجام شده، کاستی بزرگی را در نتایج انتشار یافته ایجاد کرده است. علاوه بر این، سطح زندگی آزمون دهندگان، میزان تحصیلات آنان و شاخص های اثبات شده ی دیگر در حین آزمون مورد توجه گروه های پژوهشی نبوده است.
به گزارش آفتاب سلامت دانشمندان در پژوهشی گروهی، افرادی با سنین بیش از ۷۰ سال و ویژگی انجام مستمر تمرین های ورزشی در طول زندگی خود را به آزمون سنجش سلامتی گروه تحقیقاتی خود دعوت کردند و نشان دادند قلب ها، ریه ها و عضلات شرکت کنندگان سالخورده مانند افرادی است که در سن ۴۰ سالگی خود قرار دارند.
محققان دانشگاه ایالتی بال Ball State University در ایندیانا وضعیت فیزیکی افراد ۷۰ ساله در آزمون خود را که به طور منظم برای دهه ها ورزش می کردند، مورد ارزیابی قرار دادند. این تیم حتی اندازه گیری های سلامت این شرکت کنندگان را با آزمون دهندگان سالم در سن ۲۰ سالگی مقایسه کردند. دانشمندان به طور خاص ظرفیت قلب، ریه و هم چنین آمادگی عضلات را اندازه گیری کردند. آن ها یافته های خود را در مجله ی فیزیولوژی کاربردیJournal of Applied Physiology منتشر کرده اند.
«اسکات تراپ» Scott Trappe، سرپرست تیم پژوهش در سنجش سطح سلامتی افراد ورزشکار، عنوان کرد: ورزش در اوقات فراغت و به طور پی گیرانه می تواند شما را جوان نگه دارد. محققان در این پژوهش با سه طیف شرکت کننده کار می کردند:
گروه اول هفت زن و ۲۱ مرد در ۷۰ سالگی که به طور مرتب ورزش می کردند.
گروه دوم ۱۰ زن و ۱۰ مرد در ۷۰ سالگی که یک زندگی آرام را می گذراندند؛
و گروه سوم ۱۰ زن و ۱۰ مرد در ۲۰ سالگی که سالم بودند و به طور منظم تمرین می کردند.
شرکت کنندگان در گروه اول گزارش دادند که در طول زندگی خود از ورزش مستمر بهره مند شده اند و فعالیت بدنی فراوانی دارند. آنان به طور متوسط ۵ روز در هفته مجموعا حدود ۷ ساعت تمرین می کردند.
در یکی از مراحل، محققان با بررسی شاخص های VO2 شرکت کنندگان را آزمودند. حداکثر اکسیژن مصرفی یا VO2 max (هم چنین حداکثر جذب اکسیژن) بیشترین میزان اکسیژن مصرفی است که معیاری برای اندازه گیری مقدار اکسیژن در یک فعالیت ورزشی می باشد. حداکثر اکسیژن مصرفی مربوط به ایروبیک و تناسب اندام یک فرد نیز در این آزمون اندازه گیری می شود و یکی از عوامل تعیین کننده ی حداکثر میزان تحمل یک فرد در هنگام ورزش کردن است. محققان این آزمایش را پس از موافقت شرکت کنندگان با دوچرخه داخل سالن انجام دادند.
تحقیقات جدید نتایجی را منعکس ساخت که می تواند آموزش های فوق العاده ای در راستای امکان ارتقای سلامت و رفاه در نظر گرفته شود.
محققان هم چنین شرکت کنندگان را با اندازه گیری بیوپسی عضلانی، ارزیابی تشکیل و توزیع عروق خونی کوچک در عضلات و ارزیابی فعالیت آنزیم هوازی که متابولیسم اکسیژن را در سطح سلولی هدایت می کند، مورد آزمون قرار دادند.
در مرحله ی دیگری از مطالعه، شرکت کنندگان مرد به دو گروه تقسیم شدند: گروه ورزش های پرتحرک که برای رقابت، آموزش دیده بودند و گروه تناسب اندام که مدت ها در این زمینه تمرین داشتند.
اسکات تراپ دراین باره اظهار داشت: «تیم با بررسی سطح سلامتی این دو گروه دریافتند که برای برخی از متغیرها، گروه ورزش های پرتحرک در مقایسه با گروه تناسب اندام دارای برتری هایی بودند. ظرفیت بالاتر قلبی – عروقی یکی از آن برتری ها بود».
تراپ در تکمیل اظهاراتش افزود: «اما شاخص هایی مانند سلامت عضلانی و مویرگ ها برای حمایت از جریان خون، بین دو گروه یکسان بودند. تحرک و ورزش شدیدتر در گروه اول، لزوما آن ها را به جایگاه بالاتری ارتقا نداده بود».
محققان عنوان می کنند نتایج اندازه گیری های بهداشتی در شرکت کنندگان ورزیده و پرتحرک در ۷۰ سالگی شبیه به افراد سالمی است که چندین دهه از سن خود جوان تر هستند و به نظر می رسد این مزایا در زنان و مردان ورزشکار به طور یکسان ایجاد می شود.
۳۰ تا ۴۵ دقیقه تمرین در روز
گروه ناظر بر آزمون یادآور می شود که شرکت کنندگان مسنتر متعلق به نسلی هستند که در آن دوره برای تشویق به ورزش کردن، فرهنگ سازی خوبی انجام شده است.
گزیده ای از نتایج انتشار یافته ی تیم:
«مطلب جالب در مورد آزمون دهندگان ۷۰ سال به بالا این بود که آن ها تحت تاثیر تشویق های سازمانی و رسانه ای، با فرهنگسازی های قوی به ورزش روی آورده بودند. به طور مثال در دهه ی ۱۹۷۰ پرداختن به ورزش تنیس تحت تاثیر جریانات حاکم بر افکار عمومی به یک هنجار اجتماعی مبدل شده بود».
«اسکات تراپ» توضیح می دهد که در دهه ی ۱۹۷۰ زنان به دلیل قوانین جدید فدرال در ایالات متحده آمریکا امکان یافتند تا در ورزش های رقابتی شرکت کنند. قانون اصلاحات فعالیت های ورزشی و آموزشی در سال ۱۹۷۲ باعث شد تا شمار زیادی از زنان مشتاق ورزش نیز در میادین مختلف به فعالیت های رقابتی پرداخته و از مزایای سلامتی و نشاط برخوردار شوند.
این قانون بیان می کند که «هیچ فردی در ایالات متحده نباید بر اساس جنسیت از مشارکت در فعالیت های ورزشی و آموزشی محروم شود، یا از فهرست دریافت کنندگان تسهیلات مربوط به این امور اعم از نقدی و غیرنقدی حذف گردد».
تراپ اظهار داشت: «باید از تدوین قانون رفع تبعیض قدردانی کرد. با وضع چنین قانونی، محققان توانسته اند شرکت کنندگان زنی را پیدا کنند که ورزش را از آن سال ها در سطح رقابتی تمرین کرده و پی گیرانه ادامه داده اند.
اگر در یک روز ۳۰-۴۵ دقیقه پیاده روی کنید، میزان سلامتی شما از آن چیزی که می خواهید، قابل توجه تر خواهد بود».
از تراپ پرسیده شد: آیا نتیجه ی سلامتی این پیاده روی روزانه با ورزش پرتحرک و رقابتی برابر است؟
تراپ: «پاسخ شما بر اساس نتایج آزمون ما منفی است اما پیادهروی ورزشی از بی تحرکی و نیمکت نشینی بسیار بهتر است. برای هر فردی ۳۰ تا ۴۵ دقیقه از هر نوع ورزش بسیار سودمند خواهد بود. یک پژوهش تازه ی دیگر نشان می دهد برای جلوگیری از سخت شدن سرخرگهای قلب (تصلب شرائین)، چهار تا پنج بار ورزش در هفته ضروری است.
این مطالعه با شرکت صد داوطلب که در سنین ۶۰ تا ۷۰ قرار داشتند نشان داد اگر ورزش به دو یا سه بار در هفته کاهش پیدا کند فقط برخی شریانها سالم میمانند.
دکتر «بنجامین لویین» Benjamin Levine ، نویسنده ی اصلی این پژوهش از موسسه ی ورزش و پزشکی محیط در دالاس آمریکا Institute of Sports and Environmental Medicine اظهار داشت: «این تحقیق واقعا هیجانانگیز است زیرا ما را قادر میکند برای جوان نگهداشتن قلب و حتی جوان کردن قلبهای نسبتا پیر برنامههای ورزشی تدوین کنیم».
لویین تاکید کرد: تحقیقات قبلی نشان داده که تلاش برگرداندن قلب به وضع سالمتر و جوان تر در هفتاد سالگی دیر است چون تغییر دادن ساختار قلب و عروق در این سن بسیار دشوار خواهد بود.
پژوهشگران میگویند هر نوع ورزش، خطر بیماریهای قلبی را کاهش میدهد ضمن این که تمرینات ورزشی به اندازه ی مناسب و در زمان درست در طول زندگی میتواند مانع پیر و فرسوده شدن قلب و عروق شود. در پژوهش جدید که نتیجه ی آن در نشریه ی فیزیولوژی منتشر شده است، روال و پیشینه ی برنامه ی ورزشی شرکتکنندگان در طول زندگیشان بررسی و سفتی عروق قلب آن ها اندازه گرفته شد.
شریانها، همان عروق خونی است که خون را از قلب به تمام اعضای بدن میرساند.
هر کدام از این شریانها شکل لوله را دارد و با بالا رفتن سن احتمال سفت شدن آن ها بیشتر میشود. زندگی ناسالم هم باعث میشود که چربی، رگهای قلب را مسدود کند.
محققان آمریکایی دریافتهاند که ورزش کردن دو تا سه بار (۳۰ دقیقه هر بار) در هفته در تمام طول زندگی موجب میشود که شریانهای متوسط که به گردن و سر، خون می رسانند، جوانتر باقی بمانند.
اما ورزش در چهار تا پنج نوبت در هفته، هم شریانهای متوسط و هم شریانهای بزرگ را سالم نگه می دارد.
ماهنامه آفتاب سلامت ضمن ارزشمند دانستن فواید ورزش، معتقد است عدم توجه به ژنتیک شرکت کنندگان در این دو آزمون، کاستی بزرگی را در نتایج انتشاریافته ایجاد کرده است. علاوه بر این، سطح زندگی آزمون دهندگان، میزان تحصیلات آنان و شاخص های اثبات شده ی دیگر در حین آزمون مورد توجه گروه های پژوهشی نبوده است.
اخیرا «اریک تپل» Eric Topol متخصص قلب در موسسه ی تحقیقات پزشکی Scripps Research پژوهشی را سرپرستی کرده است که در آن به صورت گروهی به دنبال تفاوت ژنتیکی سالخوردگانی بودند که بیش از ۸۰ سال زندگی کردهاند و در طول عمر طولانی خود به بیماریهایی مانند بیماریهای خودایمنی، لختههای خون، سرطان، دیابت، جنون، بیماریهای قلبی، از کار افتادگی کلیهها، سکته قلبی و مغزی دچار نشده اند.
آیا سالمندان سالم از نظر ژنتیکی با دیگر افرادی که به سالخوردگی نمیرسند، تفاوت دارند یا آن هایی که دههی هشتم زندگی را پشت سر گذاشتهاند عمر طولانی خود را مدیون امور دیگری هستند؟
یافتن پاسخ برای این پرسش ماموریت گروه دست اندرکار در پژوهش مذکور بود. دانشمندان این تحقیق توالی ژنتیکی ۵۱۱ سالمند سالم را با ۶۸۶ بزرگسال دیگر که ژنوم آن ها برای تحقیقات پیشین استخراج شده و برای جمعیت عمومی جهان استاندارد شده بود، مقایسه کردند.
محققین دریافتند در گروه سالمندان سالم، خطر ژنتیکی ابتلا به بیماری آلزایمر و گرفتگی دریچههای قلب کمتر از گروه دیگر بود؛ اما خطر ژنتیکی ابتلا به دیابت و سرطان در هر دو گروه تقریبا یکسان بود.
به گفته ی دکتر تپل، نتایج این تحقیق نشان داده است افراد سالمی که عمر طولانی دارند با افرادی که از مشکلات جسمی وخیم جان سالم به در برده و به سنین بسیار بالا حتی بیشتر از ۱۰۰ سال می رسند، تفاوت ژنتیکی دارند.