پیرو روایت معروف «در طلب دانش تا چین هم باید رفت» حضور داروسازی های خارجی در ایران، فرصت مغتنم تعامل با دانشمندان، بدون زحمت رفتن به چین است.
آفتاب سلامت در این راستا، مصاحبه با یکی از مطرح ترین داروسازی های چندملیتی جهان، سانوفی را در دستور کار خود قرار داده و ماحصل آن را با شما گرامیان به اشتراک میگذارد.
در مقام مدیرعامل شرکت دارویی سانوفی، خود و این شرکت جهانی را به عنوان یکی از برندهای مطرح در صنعت داروسازی، به مخاطبین آفتاب سلامت معرفی بفرمایید.
نریمان صدری فارغ التحصیل رشته ی پزشکی و مدیریت هستم. تحصیلات پزشکی ام را در دانشگاه شهید بهشتی گذرانده ام و مدیریت را از سازمان مدیریت صنعتی ایران اخذ کرده ام. از سال ۱۳۸۴ در صنعت دارو مشغول به فعالیت هستم و از ۱۰ سال پیش تا امروز در شرکت سانوفی حضور دارم.
شرکت دارویی سانوفی، شرکتی چندملیتی است که مقر اصلی آن شهر پاریس در فرانسه است. کمپانی فعلی سانوفی، حاصل ادغام چندین شرکت دارویی و آزمایشگاه داروسازی اروپایی و آمریکایی می‌باشد. به دلیل حضور سانوفی در بازار بورس نیویورک و پاریس، نگاه چندملیتی به آن می شود. پیشینه و نام سانوفی به ۵۰ سال پیش باز می گردد. سال ۱۹۷۳ در فرانسه شرکت دارویی کوچکی که زیر مجموعه ای از شرکت نفتی الف اکیتین بود تاسیس شد. اما به تدریج این شرکت کوچک شروع به سرمایه گذاری در شرکت های بزرگ فرانسوی، آمریکایی و اروپایی نمود تا بتواند دانشی که در سایر شرکت های بزرگ وجود دارد را به دست آورد. به همین خاطر یکی از کارهایی که سانوفی انجام داد خرید شرکت اونتیسAventis در سال ۲۰۰۴ بود که از آن به بعد به نام سانوفی اونتیس معروف شد. در طی گذر زمان اونتیس حذف شد و فقط نام سانوفی باقی ماند.
سابقه ی نمایندگی شرکت سانوفی در ایران به سالها قبل برمی گردد. برخی از شرکت ها که ابتدا زیرمجموعه بودند و بعد به سانوفی ملحق شدند سوابق کاری طولانی در ایران دارند. به طور مثال شرکت هوخست آلمان بیش از نیم قرن است که در ایران حضور دارد و یا شرکت رونپلانک از اواسط دهه ی چهل در ایران فعال بوده و دفتر ثبت شده داشت. اما ورود این دفتر به عنوان نمایندگی سانوفی در ایران پس از الحاق سانوفی با اونتیس با مدیرعاملی آقای برارجانیان به سال ۲۰۰۵ برمی گردد.
در حال حاضر در ایران با چه داروسازی هایی همکاری مشترک دارید و این همکاری ها تا چه سطحی می تواند ارتقا پیدا کند؟
در حال حاضر محصولات سانوفی در دو کارخانه ی بزرگ داروسازی دکتر عبیدی و داروسازی سبحان انکولوژی تولید می شود. در حوزه ی واردات نیز شرکای تجاری ما شرکت های کوبل دارو، روژین دارو و علم فارمد گستر هستند.
اگر سطح داروسازی در فرانسه ۲۰ باشد صنعت داروسازی ایران چه نمرهای می گیرد؟ و چه مواضعی باید تقویت شود تا با مراکز پیشرفته هم سطح شویم؟
صنعت داروسازی یا به عبارتی علم داروسازی پیچیده تر از این است که به صورت خطی بخواهیم دو صنعت را با هم مقایسه کنیم. باید برای قیاس بدانیم که کدام مولفه های صنعت را در نظر گرفتیم.
یکی از شاخص های مهمی که صنعت داروسازی اروپا و آمریکا را از مراکز داخلی متمایز ساخته، مراکز تحقیق و توسعه ی پیشرفت های است که با سرمایه گذاری های عظیم و بسترسازی های گسترده به عنوان قلب داروسازی های خارجی به طور شبانه روزی فعال هستند. در این مراکز مهم و کلیدی کار اختراع و تولید مولکول های جدید و اجرای کارآزمایی های بالینی شکل می گیرد و توسعه و سودآوری شرکت ها را رقم می زنند.
در بخش تحقیق و توسعه اگر فرانسه نمرهی ۲۰ بگیرد ایران به زحمت می تواند حتی نمره ی ۵ داشته باشد اما در حوزه ی تولید اگر بخواهیم یک خط تولید ساده را در ایران و فرانسه با هم مقایسه کنیم صنعت داروسازی ایران نمره ی قبولی می گیرد. به عبارتی از نظر رعایت استانداردهای مناسب تولید یا همان GMP می توانیم به صنعت داروی ایران نمره ی قبولی و نه نمره ی بالا بدهیم.
سانوفی برای کسب و کار در ایران با چه موانعی مواجه است؟
بزرگترین مانع، تحریم های بین المللی است. البته به این معنی نیست که تحریم می تواند جلوی صادرات دارو به ایران را بگیرد بلکه موانعی در سرمایه گذاری به شکلی که در کشورهای دیگر رایج است ایجاد می کند.
در نتیجه شرکت هایی که علاقهمند به همکاری هستند نمی توانند با کشور ۸۰ میلیونی ایران با این زیرساخته ای خوب و جوان های تحصیلکرده ای که دارد تعاملات شایسته ای داشته باشند. سانوفی در کشورهایی همسطح ایران چندین کارخانه راه اندازی کرده و به صورت مستقیم فعالیت می کند، اما در ایران مدام با سکته هایی که مربوط به تحریم های بین الملی است مواجه می شویم. در کسب و کار مهم ترین مقوله، نقل و انتقال پول است که در ایران به شکل مشکلاتی دامن گیر و عینی با آن مواجه هستیم.
مشکل بزرگ دیگر مطالبات صنعت دارو از سیستم بهداشت و درمان به عنوان یک مشکل عمومی است که حتی سازمان غذا و دارو نیز از آن در رنج است .در این راستا طرح تحول سلامت اقدام بزرگی است که بودجه لازم برای انجام آن اختصاص نیافته. به این دلیل همیشه به شرکت های دارویی مقروض است و نقدینگی که باید برای تداوم فعالیت های حرفه ای به شرکت ها برگردد همواره با تعلیق و وقفه مواجه است.
نحوه ی تعامل معاونت های مرتبط با داروسازی در وزارت بهداشت مانند معاونت غذا و دارو با سانوفی چگونه است؟ به طور مثال آنها چطور به یک داروی فرانسوی مجوز توزیع در ایران ارائه می کنند؟
تعامل سازمان غذا و دارو نه تنها با شرکت ما بلکه با تمام شرکت ها خوب است و تلاش شان ارائه ی راه حلهای درمانی به بیماران است. اما طبیعی است که چالش هایی نیز باید وجود داشته باشد و همه ی ضوابط ورود و توزیع داروها لزوما تامین کننده ی منافع شرکت نیست. در ارتباط با رخداد هر چالشی به صورت جداگانه با سازمان غذا و دارو در ارتباط هستیم تا بتوانیم برای رفع آن چاره اندیشی کنیم.
آیا مشتریان ایرانی میدانند سانوفی یک شرکت فرانسوی است؟
بیمارانی که بیماری مزمن دارند و به طور مداوم از داروهای سانوفی مثل انسولین استفاده می کنند ما را می شناسند. اما بسیاری از داروهای ما برای بیماری های حاد استفاده می شود که بیمار ممکن است یک یا دو هفته از این دارو استفاده کند و بعد کنار بگذارد. این طیف از بیماران بیشتر دارو را می شناسند و کمپانی سازنده ی دارو چندان برایشان اهمیتی ندارد.
برند شما تا چه اندازه در بازار ایران شناخته شده است؟
برند داروهای سانوفی بسیار شناخته شده هستند اما برند شرکت سانوفی به دلیل اتخاذ سیاست های شناخت دارو به جامعه و صنعت دارو خیلی شناخته شده نیست. اما از سال جدید بنا داریم روی برند شرکت کار کنیم.
تحریم ها و شعار تولید و حمایت از کالای داخلی مشکلی برای شما ایجاد نمی کند؟
در بخش واردات، تاثیرپذیری دارد اما در بخش تولید مشکلی نداریم. سانوفی سعی می کند با تمرکز روی داروهای تولیدی در ایران جای خالی واردات را پر کند. ما نیز تمایل داریم که داروهای ما به عنوان کالای ایرانی_فرانسوی شناخته شود. چون قسمتی از زنجیره ی تولید در ایران انجام می شود. برای مثال داروی شیمی درمانی تاکسوتر با واردات مواد اولیه از ابتدای تولید محصول نهایی در ایران ساخته می شود. تولید بسیاری از داروهای خوراکی از زمان فرمولاسیون تا تولید نهایی در ایران انجام می شود.
طبق خبری که ۱۲ آوریل ۲۰۱۸ در خروجی وب سایت اصلی و رسمی سانوفی قرار گرفت، این داروسازی قصد دارد ۳۵۰ میلیون یورو در زمینه تولید واکسن های دیفتری و کزاز در مراکز تولید دارو در کشور کانادا سرمایه گذاری کند. اگر نخبگان ایرانی بخواهند در زمینه تولید واکسن ها و داروهای جدید، به نمایندگی سانوفی در ایران پیشنهاداتی ارائه کنند، آیا از آن استقبال خواهید کرد؟ لطفا ساز و کار پیشنهاد، مراحل بررسی پیشنهاد و برخورد سانوفی در صورت مثبت بودن ارزیابی، توضیح دهید.
هم اکنون ما در حال مذاکره با تولید کننده های واکسن ایرانی هستیم تا ببینیم آیا امکان انتقال فناوری تولید واکسن در ایران ممکن است یا خیر؟
دانشمندان فعال در زمینه واکسن سازی معمولا سانوفی را به عنوان یکی از فعالان این عرصه به خوبی می شناسند. واکسن سازی به زیرساخت چند ده میلیون یورویی نیاز دارد و دستاندرکاران می دانند چگونه به ما دسترسی پیدا کنند. در حال حاضر با سرآمدهای این فعالیت مهم مذاکراتی صورت گرفته تا ببینیم چگونه می توانیم همکاری داشته باشیم؟
بنا بر اطلاعیه ی سانوفی از آنجا که این شرکت خود را در راه حل جویی برای چالش های بهداشتی جهان مسئول می داند، بیش از ۱۰۰ هزار نفر پرسنل این شرکت در ۱۰۰ کشور جهان، به نوآوری های علمی و جستجوی راه حل برای مراقبت های بهداشتی مشغول هستند.
آیا شرکت سانوفی در ایران فقط نقش یک توزیع کننده ی داروهای خارجی را برعهده دارد یا در زمینه ی ارزیابی بیماری های بومی ایران و تولید داروهای مناسب با اقوام ایرانی در بخش تحقیق و توسعه به فعالیت هایی مشغول است؟
در خصوص بیماری های بومی مربوط به اقوام ایرانی، تعداد بیماریها خیلی زیاد نیست. به عنوان مثال، بیماری سالک یک بیماری بومی ایران است و سایر شرکت هایی که برای درمان این بیماری می خواهند همکاری داشته باشند باید با مرکز تحقیق و توسعه ایرانی تعامل کنند. سانوفی در زمینه ی تلاش برای معالجه ی بیماری سالک، کارهای خوبی انجام داده است. هم داروی این بیماری را تولید می کند و هم با مراکز تحقیقات دانشگاهی که در زمینه ی سالک کار پژوهشی انجام می دهند، ارتباط نزدیک دارد چون این تعاملات میتواند به بهبود تولیدات دارویی منجر شود. در مورد سایر بیماری هایی که ممکن است در هر کشوری وجود داشته باشد باز با مراکز تحقیقاتی ارتباط دوسویه برقرار کردهایم. بخش مهمی از فعالیت سانوفی در ایران در حوزه ی دیابت متمرکز است، کارآزمایی های بالینی بعد از بازاریابی انجام می شود و بیشتر متوجه بیماران دیابتی است. به همین خاطر داروی دیابت در ایران کاملا بومی شده است و با ویژگی های بیماران ایرانی تناسب دارد.
وب سایت شرکت سانوفی به مناسبت روز زن با دانشمندان زنی که در شرکت سانوفی به فعالیت مشغول هستند، مصاحبه هایی انجام داده و آنان و توانایی هایشان را به مخاطبین سانوفی معرفی کرده است؟ آیا شما هم کارکنان ایرانی زنی دارید که به فعالیت چشمگیری مشغول باشند و بتوان از نوآوری خاص آنان مطلبی با مخاطبین در میان گذاشت؟
از لحاظ آماری خانم ها ۷۰درصد از شاغلین و ۵۰ درصد از هیئت مدیره ی شرکت سانوفی در ایران را به خود اختصاص داده اند. خانم های شاغل در سانوفی علاوه بر حضور کلیدی در فعالیت های این شرکت، اکثرا مادر هم هستند و با احساسات کودک دوستانه در حوزه های مختلف حمایت از بیماران، از کودکان معلول جسمی گرفته تا کودکان اوتیسم به سازمان های خیریه کمک مالی می کنند.
از آنجا که فعالیت های بهداشتی و درمانی در تمام جهان مورد ستایش اقشار و طیف های مختلف قرار دارد، آیا این نوعی آزادی عمل برای مدیران شرکت های داروسازی نیست تا دست به ابتکار عمل های علمی بزنند؟
به طور مثال در ایران، هزینه های نیروی انسانی، آزمایشگاهی، مکانی و بسیاری شاخص های دیگر تفاوت های چشمگیری با فرانسه دارد و مخارج و هزینه ها بسیار پایین تر است. آیا سانوفی از این فرصت برای انتقال داروسازی ها و مراکز تولید دارو استفاده می کند؟
بسیاری از نوآوری ها در زمینه ی داروسازی ممکن است ماه ها و سال ها طول بکشد تا در کمیته های مختلف بررسی شده و بیخطر بودن آن محرز گردد.
از آنجا که داروسازی مستقیما با جان بیمار در ارتباط است شاید بتوان گفت که بیش از سایر صنایع با قوانین کنترلی و محدودکننده روبرو است.
یک دارو از لحظه ی تولید تا وقتی که به دست بیمار برسد استانداردهای زیادی را پشت سر گذاشته است. به همین دلیل چابکی که در سایر صنایع وجود دارد در صنعت دارو نمی تواند وجود داشته باشد.
همان طور که پیشتر گفته شد، نیروهای تحصیل کرده و متخصص زیادی از ایران در سانوفی با ما همکاری می کنند.
سوالات ما در این نوبت به پایان رسید. آیا مطلب دیگری هست که بخواهید با مخاطبین مجله در میان بگذارید؟
از شما سپاسگزارم که برای مصاحبه با سانوفی ایران قبول زحمت کردید. آرزو می کنم که مخاطبین شما همواره از سلامتی کافی برخوردار بوده و نیازی به مصرف دارو نداشته باشند و اگر احیانا در مسیر زندگی با بیماری مواجه شدند امیدوارم سانوفی بتواند راه حل های درمانی خوبی در اختیارشان قرار دهد.
در پایان دوست داشتم مطلبی درباره ی دیابت عنوان کنم.
دیابت از بیماری های شایع در ایران است که تا حدود زیادی به روش زندگی ما ایرانی ها مربوط می شود.
متاسفانه با روند رو به رشد دیابت، در ۱۰ تا ۲۰ سال آینده، شیوع این بیماری ادامه هم پیدا خواهد کرد.
تزریق انسولین شاید فروریختن آبی بر آتش باشد، اما آتش، همچنان زیر خاکستر نفس می کشد و تزریق انسولین، پایان دیابت نیست. غذای سالم و ورزش از اقدامات امیدوارکننده ای است که در وهله ی اول بیماری را دور می کند اما حتی اگر مبتلا هم باشید، رعایت این امور کمک شایان توجه ی به کنترل بیماری و حفظ سلامتی خواهد کرد.
متین جمالزاده
