تولید برنج حاوی بافت های گوشتی
چالش تغذیه جمعیت رو به رشد 8 میلیارد نفری چالشی است که به طور فزاینده، بحرانی تر و پیچیده تر می شود.
با توجه به اینکه پیش بینی می شود جمعیت جهان تا سال 2025 از مرز 9 میلیارد نفر خواهد گذشت، اطمینان از دسترسی همه به غذای کافی، ایمن، مغذی و مقرون به صرفه ضرورتی امنیتی تلقی می شود.
با این حال، فشار فزاینده بر منابع زمین و آب، تغییرات آب و هوایی، تخریب محیط زیست و نابرابریهای اجتماعی-اقتصادی امری غیرقابل توقف به نظر می رسد. پرداختن به این چالش ها نیازمند رویکردهای نوآورانه و کل نگر است که کشاورزی پایدار، امنیت غذایی و توزیع عادلانه را در اولویت قرار دهد.
گروهی از محققان در آزمایشگاه توانستهاند با کشت سلولهای گوشتی در داخل دانههای برنج غذایی جدید تولید کنند.
به گفته محققان، این برنج که صورتیرنگ است میتواند منبع پروتئینی ارزانتر و پایدارتر از نظر زیست محیطی در مقایسه با گوشت گاو باشد.
سوهیئون پارک، محقق در دانشگاه یونسی کره جنوبی و نویسنده اصلی مطالعه، در این باره میگوید:
«تصور کنید بتوانیم تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را از برنج پروتئینی کشتشده سلولی بدست آوریم. خود برنج در حال حاضر سطح مواد مغذی بالایی دارد، اما افزودن سلولهای دامی میتواند آن را بیشتر تقویت کند.»
گوشتهای آزمایشگاهی معمولا اینگونه تولید میشوند که محققان یک به اصطلاح «داربست بیولوژیکی» از ژلاتین یا کلاژن میسازند و سپس سلولهای گاو را درون آن کشت میدهند. این باعث میشود نتیجه کار شبیه گوشت واقعی باشد.
در تحقیق جدید دانشمندان به جای این داربستهای میکروسکوپی، از دانههای متخلخل برنج که ساختاری سازمانیافته و شبیه به این داربستها دارند استفاده کردند. به گفته آنان این داربستهای طبیعی شرایط بهینهای را برای رشد سلولهای گاو فراهم میکنند.
پژوهشگران برای این کار ابتدا برنجها را در ژلاتین ماهی، که یک ماده خوراکی ایمن است، غلتاندند. این کار به سلولها کمک میکند تا بهتر به برنج بچسبند. آنان سپس سلولهای بنیادی چربی و ماهیچه گاو را در درون دانههای برنج گذاشته و به مدت ۹ تا ۱۱ روز در ظروف آزمایشگاهی کشت دادند.
نتایج مطالعه نشان داد برنج گوشت گاو سفتتر و شکنندهتر از بافت نرم و چسبنده برنج معمولی است و پروتئین و چربی بیشتری دارد. بافت محصول نهایی در واقع مشخصات غذایی برنج را داشت، ولی طعم آن با غلات سنتی فرق میکرد و بوی گوشت گاو و بادام را میداد.
پژوهشگران این تحقیق میگویند این ماده غذایی جدید میتواند در غلبه بشر بر بحران غذایی در جهان نقش مفیدی داشته باشد.
تولید گوشت گاو هرساله بیشترین میزان انتشار گازهای گلخانهای حاصل از فعالیتهای انسانی را باعث میشودمحققان پیشتر سعی کرده بودند سلولهای گوشتی را با روشی مشابه در داربستهای سویا کشت دهند، اما این عمل موفقیتآمیز نبود چرا که به گفته آنان داربستهای سلولی دانه سویا «بسیار بزرگ» است و مصرفکنندگان «نمیتوانند بافت گوشتی را احساس کنند».
محققان میگویند تولید برنج گوشتی جدید تنها حدود ۶ کیلوگرم دیاکسید کربن آزاد میکند، این در حالی است که تولید همین مقدار گوشت گاو باعث ورود ۵۰ کیلوگرم دیاکسید کربن میشود.
صنعت دامی در جهان مسئول ورود سالانه ۶.۲ میلیارد تُن دیاکسید کربن به جو است. دادههای سازمان ملل نشان میدهد که این میزان حدود ۱۴ درصد از کل آلودگی کربنی حاصل از فعالیتهای انسانی را تشکیل میدهد و از این میان تولید گوشت گاو بیشترین میزان انتشار گازهای گلخانهای را به خود اختصاص داده است.
آقای پارک با بیان اینکه آرزو دارد روزی این برنج گوشتی «در سوپرمارکتها عرضه شود»، گفت:
«اکنون من دنیایی را برای این غذای دوگانه مبتنی بر غلات تصور میکنم. این ماده خوراکی روزی میتواند به عنوان کمکی غذایی برای قحطی، جیرههای نظامی یا حتی بستههای خوراکی در فضا مورد استفاده قرار گیرد.»
نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Matter» منتشر شده است.