گروه تحقیقات روانشناسی تربیتی Educational psychology از دانشگاه ساسکس Sussex دریافتند کیفیت ارتباط کودک با والدین می تواند تأثیر عمده ای در چگونگی عملکرد آنها در یادگیری ریاضیات در مدرسه داشته باشد. مقاله توسعه یافته از این تحقیق در ژورنال Royal Society Open Science منتشر شده است ، نویسندگان مقاله دانیل ایوانز Danielle Evans و اندی فیلد Andy Field آنچه از تحقیقات خود بر روی کودکان انگلیسی دریافته بودند، طی این گزارش علمی با مخاطبین در میان گذاشتند.
نویسندگان اصطلاح «حران ریاضیات» را برای کودکان شناسایی شده در تحقیقات خود بکار برده اند. آنها ادعا می کنند نیمی از بزرگسالان در انگلیس مهارت ریاضی ندارند و سطح تسلط آنان شاید فقط کمی بهتر از کودکان در مهد کودک باشد.
آنان این کاستی ها در مهارت ریاضیات را تهدیدی برای فرصت های اشتغال عنوان می کنند که موجب افزایش افرادی در پایین ترین طبقات اقتصادی خواهد شد. محققان برای درک بهتر منشأ بحران، به مطالعه وضعیت کودکان متولد شده در انگلستان بین اول آوریل ۱۹۹۱ و ۲۱ دسامبر ۱۹۹۲ پرداختند. والدین کودکان تحت مطالعه، داده های این تحقیق را ارائه داده اند. در این تلاش، محققان شاخص هایی همچون وضعیت والدین از لحاظ تحصیلات و ارتباطات عاطفی اعضای خانواده و محیط خانه کودکان را بررسی کردند و نمرات تست ریاضی آنان را مورد ارزیابی قرار دادند.
محققان دریافتند وقتی بین پدر و مادر و فرزندان، همکاری های هماهنگ وجود داشته باشد، کودک احتمالاً در کلاسهای ریاضی مدرسه بهتر عمل می کند. همچنین معلوم شد کودکانی که والدین تحصیل کرده دارند، در کلاس ریاضی عملکرد بهتری از خود نشان می دهند.
محققان بهبود توانایی های ریاضی را تقویت روابط هماهنگ تر بین کودکان و والدین عنوان کردند.
ترس و پرهیز از ریاضیات در بزرگسالان
آیا شما مادر یا پدری هستید که از کمک به تکالیف ریاضی بچه‌هایش وحشت دارد؟ آیا موقع پرداخت صورتحساب رستوران محاسبه انعام آزارتان می‌دهد؟ آیا فهمیدن نحوه محاسبه سود بازپرداخت وام مسکن به نظرتان کاری غیرقابل انجام است؟
اگر اینطور است، قطعا شما در هیچ کدام از این موقعیت‌ها تنها نیستید.
پژوهش‌ها در آمریکا نشان داده است که ۹۳ درصد بزرگسالان به نوعی ترس از ریاضیات را گزارش کرده‌اند. این ترس محدود به بزرگسالان نمی‌شود و بر اساس برنامه جهانی ارزیابی دانش‌آموزان ۳۱ درصد از نوجوانان ۱۵ و ۱۶ ساله در کشور‌های مختلف می‌گویند که موقع حل مسائل ریاضی بسیار عصبی می‌شوند، ۳۳ درصد می‌گویند که هنگام انجام تکالیف ریاضی احساس تنش دارند و نزدیک به ۶۰ درصد می‌گویند که نگرانند کلاسهای ریاضی دشوار باشد.
شان بیلاک، متخصص علوم شناختی و رییس کالج بارنارد در نیویورک، می‌گوید این باور که شما ذاتا در ریاضیات خوب یا بد هستید هنوز در کشور‌های غربی وجود دارد و از نظر اجتماعی هم پذیرفته شده است. او می‌گوید:” نمی‌شنوید کسی بزرگنمایی کند که آدم خواندن نیست، اما می‌شنوید که بگویند آدم ریاضیات نیستند. “.
اما بسیاری از ما که از ریاضیات می‌ترسیم یا باور داریم که ریاضیاتمان بد است ممکن است سعی در اجتناب از مسائلی می‌کنیم که با کمترین تلاش به خوبی قادر به حل آنها هستیم. پس اضطراب ریاضیات چیست و از کجا می‌آید؟
اصطلاح «ریاضی‌ترسی» را اولین بار مری دللیس گاف، ریاضیدان آمریکایی، در سال ۱۹۵۳ پس از مشاهده تقلای دانشجویانش ابداع کرد و در توصیف آن گفت که «یک بیماری است که مرگبار بودنش را پیش از تشخیص وجودش اثبات می‌کند.»
متخصصان دیگر در تعریف آن گفته‌اند که «وحشت، درماندگی، عجز و آشفتگی ذهنی است که در بعضی افراد ظاهر می‌شود وقتی از آنها خواسته می‌شود که یک مسئله ریاضی را حل کنند. »و همچنین به عنوان «ترس عمومی در مواجهه با ریاضیات» نیز تعریف شده است.
بیلاک و همکارانش نشان داده‌اند که اضطراب ریاضیات می‌تواند در همان ابتدای شروع آموزش رسمی در کودکان ایجاد شود. او می‌گوید: «ریاضیات یکی از اولین جا‌هایی در مدرسه است که ما یاد می‌گیریم آیا جواب ما درست است یا غلط و در معرض آزمون در امتحان با زمان محدود قرار می‌گیریم.»
دختر‌ها بیشتر از پسر‌ها مستعد گرفتار شدن به اضطراب ریاضیات هستند. به گفته بیلاک معلم‌های مقطع ابتدایی اغلب سطح بالایی از اضطراب ریاضیات دارند و در آمریکا و کشور‌های دیگر، اکثر آنها زن هستند. از آنجا که کودکان تمایل به همذات‌پنداری با بزرگسالان همجنس خود را دارند، این به آن معناست که دختر‌ها آمادگی بیشتری برای کسب اضطراب ریاضیات از معلم‌های زن خود دارند.
تحقیق بیلاک نشان می‌دهد که داشتن معلم ریاضی زنی که اضطراب ریاضی دارد، احتمال باور به کلیشه‌های جنسیتی در دختران را بالا می‌برد که منجر به دستاورد‌های ضعیف‌تر آنها می‌شود.
اضطراب ریاضی می‌تواند خودش را تداوم بخشد. بیلاک می‌گوید که نگرانی درباره آن می‌تواند وضعیت را بدتر کند. «از آنجا که توانایی ما برای تمرکز محدود است، توجه ما هنگام انجام همزمان بیش از یک کار تقسیم می‌شود. وقتی نگران حل مسئله ریاضی باشید، احتمالا صدایی درون شما می‌گوید که نمی‌توانید این کار را انجام دهید و همزمان در تلاش برای محاسبه اعداد هستید.»
پژوهشی که در سال ۲۰۱۹ انجام شده نشان می‌دهد که افراد دارای اضطراب ریاضی تمایل دارند که از ریاضی دوری کنند. اما به این دلیل که ریاضیات بر مبنای خودش ساخته می‌شود، پرهیز از آن یادگیری را سخت‌تر می‌کند. اگر یک مفهوم ریاضی را نفهمید، آموختن مفهوم بعدی سخت‌تر می‌شود.
معلم‌هایی که عاشق ریاضی هستند
پرهیز از ریاضیات در مدرسه ممکن است برای آن‌هایی که تخصص در رشته‌های دیگر را انتخاب می‌کنند کار کند. اما این به ضرر جامعه است اگر افراد زیادی، شامل آن‌هایی که واقعا می‌توانستند در ریاضیات خوب باشند، از رشته‌های مرتبط با ریاضی در دانشگاه پرهیز کنند یا به دنبال حرفه‌هایی مرتبط با ریاضیات نروند.
در آمریکا هم بخش خصوصی و هم بخش دولتی مشکل کمبود نیروی کار در حوزه علم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات دارد.
بیلاک فرض می‌کند که حل این مشکل می‌تواند از خانه آغاز شود. تحقیق او نشان می‌دهد که والدین می‌توانند هنگام کمک در تکلیف ریاضی فرزندانشان اضطراب ریاضی خود را به آنها منتقل کنند. بر اساس این تحقیق اگر کودکان در خانه بیشتر در معرض ریاضی قرار بگیرند – در این مورد بازی‌های ریاضی با والدین بر روی اپلیکیشن موبایل – به آنها کمک می‌کند که بازدهی بهتری در مدرسه داشته باشند.
بیلاک فکر می‌کند که تمرین ریاضی با بچه‌ها به والدین هم اعتماد به نفس بیشتری درباره توانا‌هایی ریاضی‌شان می‌دهد و کمک می‌کند تا این باور را که ریاضی را نمی‌توان یاد گرفت کنار بگذارند.
شولامیت کان، دانشیار مدرسه تجارت دانشگاه بوستون که درباره شکاف جنسیتی در رشته‌های علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضیات نوشته است، باور دارد که الگو دادن به دانشجویان به خصوص دختران و “به ویژه در سنین پایین حیاتی است. ” او فکر می‌کند کلید مسئله آن است که افرادی که عاشق ریاضی هستند، به خصوص زنان را برای تدریس به بچه‌های کوچک انتخاب کنیم.
آینار اسکالویک که در دانشگاه علوم و تکنولوژی نروژ بر روی اضطراب ریاضی تحقیق می‌کند، می‌گوید که کمک به دانش‌آموزان برای داشتن حس امنیت کافی که در کلاسهای ریاضی سوال بپرسند نیز اهمیت دارد. “پژوهش من نشان می‌دهد که دانش‌آموزان دارای اضطراب ریاضی از اینکه جلوی دیگران تصویر بدی از خودشان بسازند می‌ترسند و سوال نمی‌پرسند.
معلم‌ها باید تاکید کنند که اشتباه بخشی از فرایند یادگیری است. او همچنین می‌گوید که ایجاد یک محیط مبتنی بر آموزش به جای محیط کارایی-محور بسیار مهم است.
کاهش اضطراب ریاضی
در سطح تحصیلات عالی شواهدی وجود دارد که پرداختن به خود اضطراب می‌تواند به دانشجویان کمک کند.
تحقیقاتی که بیلاک از سال ۲۰۱۴ در آن نقش داشته است نشان می‌دهد که اگر به دانشجویان دارای اضطراب ریاضی پیش از آزمون ریاضی یک تمرین کوتاه نوشتاری برای بیان احساسات‌شان درباره اضطراب داده شود، عملکرد بهتری در آزمون ریاضی دارند.
پژوهشگران فکر می‌کنند که این تمرین احتمالا به دانشجویان کمک می‌کند که عواطف خود را بهتر بفهمند و سامان دهند و به این ترتیب منابع شناختی آنها آزاد می‌شود تا حافظه فعال آنها و عملکردشان در آزمون ریاضی بهبود یابد.
بعضی از موسسه‌های تحصیلات عالی کلاس‌هایی برای کمک به حل مشکل اضطراب ریاضی ارائه می‌دهند. کالج مونتگومری در مریلند آمریکا، چند سال است که کلاسی را به غلبه بر ترس از ریاضیات و ایجاد اعتماد به نفس اختصاص داده است. جان همن، استاد ریاضی این کالج می‌گوید که در این دوره بر روی ذهنیت افراد تمرکز می‌کنند.
به گفته او «دانشجویان زیادی با ذهنیت از پیش معین درباره ریاضی و این باور که شما یا در ریاضی خوب هستید یا نیستید، وارد این دوره می‌شوند. »
او می‌گوید که در این دوره بررسی می‌کنند که اضطراب ریاضی از کجا می‌آید و راه‌های مقابله با آن را آموزش می‌دهند.
مسلما همیشه افرادی هستند که می‌خواهند به هر قیمتی از ریاضیات دور باشند. اما به گفته بیلاک “ریاضیات بخشی از زندگی روزمره است “و این افراد بیش از همه از تکنیک‌های غلبه بر اضطراب ناشی از مواجهه با اعداد سود می‌برند.
