خوابهای بد، مانور ترتیب داده شده مغز برای آمادگی در بیداری
شاید در دیدن خواب های بد فوایدی منظور شده باشد. تحقیقات نشان میدهد که ترسیدن در خواب به مهار ترس در بیداری کمک میکند.
تصور کنید که برای رسیدن به محل کار خود مجبور می شوید هر بار از کنار توری حصاری (فنس) یک کارخانه عبورکنید و همیشه چند سگ نگهبان محوطه کارخانه با پارس های وحشتناک خود شما را می ترسانند. چند بار است که خواب می بینید در یک قفس فلزی گیر افتاده اید و دورتادور قفس سگ های مهاجم در حال پارس کردن هستند اما نمی توانند آسیبی به شما برسانند. اینک وقتی دوباره درمسیر محل کار با سگ های نگهبان کارخانه مواجه می شوید دیگر مثل سابق از صدای پارس آنها نمی ترسید.
پژوهشهای دانشگاهی در سوئیس و آمریکا نشان داده است که مغز در برابر بعضی خوابها واکنش نشان میدهد.
آنها دریافتند که خوابهای بد باعث کارایی بهتر مغز در واکنش به تجربههای ترسناک بیداری میشود.
همچنین دریافتند که کابوسهای خیلی ترسناک اثر منفی دارد. عصبشناسان دانشگاه ژنو و بیمارستانهای دانشگاهی ژنو در سوئیس و دانشگاه ویسکانسین آمریکا، عقیده دارند خواب و رؤیا نوعی روش درمانی برای اختلالات اضطرابی است.
خوابها؛ آمادگی برای رویارویی با خطرات زندگی واقعی
در این پژوهش به این موضوع پرداخته شد که خوابهای بد، آن خوابهایی که کمی ترسناک است نه کابوسهای خیلی وحشتناک، میتوانند برای ما مفید هم باشند.
پژوهشگران بیش از ۲۵۰ الکترود به ۱۸ داوطلب وصل کردند و از ۸۹ داوطلب دیگر هم خواستند که خوابها و رؤیاهای خود را به طور روزانه یادداشت کنند، آنها متوجه شدند که احساساتی که در خواب تجربه میکنیم با احساسات زمان بیداری ما مرتبط است.
این یافتهها نشان داد که خوابهای بد به افراد کمک میکند تا «واکنش بهتری در موقعیتهای ترسناک از خود نشان دهند».
وقتی کسی بعد از دیدن خواب بد بیدار میشود، بخشی از مغز او که کار واکنش در برابر ترس را انجام میدهد، بسیار فعالتر است.
آنها به این نتیجه رسیدند که خوابهای بد راهی برای آمادگی افراد در برابر ترسهای زمان بیداری است.
پژوهشگران دریافتند که هرچه بیشتر خوابهای ترسناک ببینیم، فعالیت منطقهٔ مهار ترس در مغز ما بیشتر میشود.
لمپروس پیروگاموروس، یکی از پژوهشگران آزمایشگاه خواب و شناخت دانشگاه ژنو میگوید: «ما بخصوص در زمینهٔ ترس کار میکنیم. چه بخشهایی از مغز وقتی خواب بد میبینیم فعال میشود.»
پژوهشگران دریافتند که «ارتباط عمیقی میان احساسات ما در خواب و بیداری وجود دارد»؛ خوابهای بد راهی برای شبیهسازی موقعیتهای ترسناک و تمرینی برای تجربهٔ موقعیتهای مشابه در هنگام بیداری است.
آقای پیروگاموروس میگوید: «رؤیاها را میتوان یادگیری و تمرین برای واکنشهای آینده دانست. آنها ما را برای رویارویی با خطرات زندگی آماده میکنند».
اما ترسناک بودن خواب حد و حدودی دارد، وقتی خواب تبدیل به کابوس خیلی ترسناکی بشود، فایدهٔ آن از بین میرود و باعث اختلال در خواب و تأثیر منفی میشود که این اثر تا هنگام بیداری هم باقی میماند و ادامه پیدا میکند.
آقای پیروگاموروس میگوید: «اگر ترس و هراس در خواب از حد معینی بیشتر شود، اثر مفید خود را به عنوان تنظیمکنندهٔ احساسات از دست میدهد».