پدافند غیرعامل دارویی و پزشکی در مدیریت بحران
مصاحبه اختصاصی آفتاب سلامت با دکتر اکبر برندگی مدیر عامل گروه دارویی برکت
آفتاب سلامت در راستای ایفای نقش حساس خود در مطبوعات دارویی و پزشکی در مسیر انتقال دانش و تجربه صاحبنظران و نخبگان، در این مجال توفیق یافت با آقای دکتر اکبر برندگی، مدیرعامل گروه دارویی برکت، مصاحبه ای مبسوط و مفصل داشته باشد که ماحصل آن به شما همراهان گرامی عرضه خواهد شد.
جناب آقای دکتر برندگی لطفا مخاطبین ماهنامه آفتاب سلامت را با خود و سوابق کاری تان آشنا کنید.
دکتر اکبر برندگی هستم و ۵۵ سال پیش در اصفهان به دنیا آمده ام.
دوران تحصیل را در اصفهان گذراندم و در خلال جنگ در دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، قبول شدم و همزمان که به تحصیل مشغول بودم در جنگ تحمیلی نیز حضور داشتم.
از سال ۱۳۶۶ در دانشگاه، مسئولیت هایی را پذیرفتم.
در سال ۷۳ به عنوان معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان برگزیده شدم و مجددا یک دوره دیگر مسئولیت معاونت دانشگاه را پذیرفتم.
سال ۸۶ در شرکت ایران دارو به مدت یک سال پست مدیرعاملی را برعهده داشتم و سپس به مدت ۱۰ سال مدیر عامل شرکت سبحان دارو بودم. حدود دو سال هم سمت مدیر کل نظارت بر دارو در سازمان غذا و دارو به من محول شد. در حال حاضر هم مدیر عامل گروه دارویی برکت هستم.
آمریکا بی اعتنا به حکم دادگاه بین المللی نسبت به برداشتن موانع تحریم غذا و دارو علیه ایران، همچنان سیاست ظالمانه تحریم را دنبال می کند و امیدوار است تا با تحمیل کمبودهای مختلف باعث نارضایتی و بروز بحران های اجتماعی شود.
نقش گروه بزرگ دارویی برکت با همکاری بیش از ۱۵ شرکت تابعه و تولیدات گسترده دارویی در این میان چیست. لطفا توضیح دهید.
گشایش کانال تجاری ایران سوئیس با موافقت آمریکا، اقدامی نمایشی برای واردات بسیار اندک غذا و دارو، مفری است که آمریکا خود را از فشارهای حقوق بشری برهاند.
سابقه دشمنی و خصومت ورزی کشورهای استعمارگر با ایران انقلابی یک سابقه دیرینه است.
در طول ۸ سال جنگ نیز ما با تحریم روبرو بودیم. آمریکا و کشورهای اروپایی برای همراهی با صدام و فشار به ایران حتی داروهای بسیار ابتدایی را هم تحریم کرده بودند. آنها مذبوحانه تلاش می کردند کشوری را که خواهان استقلال بود به زانو درآورند تا مستعمره های گوش به فرمان، راه ایران را در پیش نگیرند.
تلاش نافرجام آنان در این جهت بود که اوضاع و احوال ایران را به شرایط قبل از انقلاب بازگردانند، آمریکا نمی توانست وقوع انقلاب و از دست رفتن روزگار حکمرانی خود را بپذیرد. پس از انقلاب، خصومتی که بین ایران و آمریکا شکل گرفته بود در هر دوره ای از ریاست جمهوری های مختلف آمریکا، شکل آن تغییر میکرد. آنها برای تغییر شرایط جنگ به نفع صدام به او سلاح های شیمیایی و مجوز استفاده از این ابزار ممنوعه را اعطا کردند.
در زمان جنگ کشور ما حتی فشنگ معمولی هم نداشت. خوب به خاطر دارم که در زمان جنگ ما طی عملیات های پیروزمندانه، از عراقی ها تانک و مهمات غنیمت می گرفتیم و در داخل کشور به امور فنی آن مسلط می شدیم تا بتوانیم از آنها استفاده کنیم.
حربه جدید آمریکا جنگ اقتصادی
در حال حاضر جنگ اقتصادی حربه جدید آمریکا است. وقتی جنگ فرم نظامی داشت، افرادی مصدوم و شماری کشته می شدند و می شد خسارت ها را مورد برآورد دقیق قرار داد اما در جنگ اقتصادی خسارت ها در عین سهمگین بودن، غیرقابل تفکیک و مبهم هستند. عملا آحاد جامعه در معرض تهدید قرار میگیرند. در زمان جنگ که بمباران تهران و اصفهان شروع شده بود مردم از فروافتادن بمب و موشک بر خانه هایشان دچار اضطراب بودند. اما در حال حاضر جنگ به درون خانه های مردم راه پیدا کرده است.
وقتی دارو تحریم می شود یعنی هر خانواده ای که در خانه بیمار دارد درگیر جنگ است. این فقط مختص حوزه دارو نیست سایر حوزه ها نیز به اشکال مختلف درگیر جنگ اقتصادی هستند. بنابراین کشته ها، مصدومین و خسران دیده های جنگ اقتصادی را می توان در هر گوشه و کنار جامعه رویت کرد.
هدفی که تحریم کنندگان پیگیری می کنند این است که قشر ضعیف جامعه را به ستوه آورند. البته در زمان جنگ نظامی نیز قشر بالای جامعه درگیر نبودند. در حال حاضر مردمی که در طبقات پایین اقتصادی هستند، تحت فشار طاقت فرسا قرار می گیرند. تحریم کنندگان امیدوارند این افراد بخاطر نارضایتی به خیابان ها آمده و نظام از درون دچار فروپاشی شود.
تحریم های ظالمانه آمریکا شرایط دشواری را به کشور تحمیل کرده است. عدم وصول مطالبات شرکت های دارویی از بیمه ها، بدهی های سنگینی را متوجه آنان می کند. دشواری در تامین برخی از اقلام دارویی، مشکلات بغرنجی را سبب شده است. لیکن با توجه به این که صنعت دارو از صنایع استراتژیک به حساب می آید تمام همت و عزم نظام در راستای برقراری امنیت دارویی متمرکز شده است.
در این راستا شرکت های صنعت دارو هر یک به فراخور وضعیت، تدابیری را برای خروج از این بحران اندیشیده اند.
وزیر محترم بهداشت نیز با توجه به شرایط فعلی، مساعدت و همراهی زیادی را با سازمان غذا و دارو مبذول داشتند.
در این میان ایجاد قرارگاهی که تصمیمات سریع را حسب شرایط با لحاظ حداکثر منافع ملی اتخاذ نماید، از جمله راهکارهایی است که به منظور حل مشکلات تدبیر شده است. در عین حال بر حسب دستورات دلسوزانه وزیر محترم، تسهیل گری در امور اداری مربوط به بخش تولیدات دارویی از اولویت ویژه برخوردار شده تا در عین لحاظ نمودن کلیه اقدامات برای حفظ و ارتقا کیفیت تولید، نیازهای مصرف کنندگان مرتفع گردد.
امکان تبدیل هر چه بیشتر محصولات وارداتی به محصولات تولید شده در داخل، ماموریت مهم دیگری است تا داروها با قیمت مناسب تری، در اختیار تعداد بیشتری از مردم قرار گیرد. با توجه به توان بالقوه صنعت به نظر می رسد خواهیم توانست با تمرکز بر روی تولید محصولات جدید و های تک پاسخگوی تقاضای کشور باشیم.
در این بین ما به عنوان یک گروه دارویی بزرگ، مسئولیت سنگینی را به دوش می کشیم.
گروه دارویی برکت با خرید مواد اولیه دارویی برای حداقل یک سال، اطمینان خاطری را نسبت به تامین داروهای اساسی و مورد نیاز کشور ایجاد نموده است.
بومی سازی مواد اولیه دارو و سایر نهاده های تولید مانند کاغذ و … یکی از زیرساخت های استراتژیکی و مقابله ای است که می توانیم با آن جلوی این ظلم آشکار بایستیم تا آسیب کمتری به مردم وارد شود و از طرفی باید مد نظر داشته باشیم واردات مواد اولیه ای که هنوز بومی سازی آن انجام نشده و یا تولید آن در داخل صرفه اقتصادی ندارد از کانال های ویژه ای که داریم به طور پیوسته و بلاقطع ادامه یابد.
خوشبختانه برخی از شرکت های تابعه گروه دارویی برکت به مدت یک سال مواد اولیه خریداری کرده و نگهداری می کنند تا اگر دچار شرایط سخت تری شدیم، همچنان با استمرار تولید از مردم حمایت کنیم و نگذاریم قشر ضعیف جامعه که هدف تحریم ها هستند، آسیب ببینند.
البته فشارهای تحریم به قشر ضعیف صدمات غیرقابل انکاری می زند، اما سعی ما این است که سطح آسیب را به حداقل کاهش دهیم. شرکت های ما همواره توان مالی مصرف کننده را نصب العین خود قرار داده اند.
در بسیاری موارد به دلیل فقدان ارز دولتی، بهای مواد اولیه دارویی را با ارز آزاد پرداخته ایم اما قیمت داروهای تولید شده خود را همچنان پایین نگه داشتیم. گاهی برای خرید مواد اولیه مجبور شدیم چند دور انتقال انجام دهیم که هر انتقالی برای خود هزینه ای دارد و قیمت تمام شده تولید را به اندازه ۷ یا ۸ درصد افزایش می دهد. امیدواریم که این دوران گذار را نیز با سربلندی سپری کنیم.
با توجه به روند سریع تغییرات اقتصادی در کشور پر فراز و نشیب ایران، چه اهدافی در سال جاری برای گروه دارویی برکت برنامه ریزی کرده اید؟
می توانیم این اهداف را چند دسته کنیم
هدف اول تولید داروست در سال جاری نسبت به سال گذشته ۵۱ درصد افزایش تولید داشتیم. سال اینده نیز با برنامه ریزی هایی که کردیم تولید بیشتری خواهیم داشت.
مورد بعدی مربوط به شرکت هایی است که مواد اولیه تولید می کند. هدف ما این است که از n-1 به n-2 برسیم و این روند را ادامه خواهیم داد تا این که وابستگی وارداتی کشور به حداقل ممکن برسد.
در حوزه آنتی بیوتیک ما توانستیم به استقلال ۱۰۰ درصد نائل شویم.
در زمان جنگ آنتی بیوتیک یک داروی حیاتی است. هیلاری کلینتون اعلام کرده بود بیش از ۸۰۰ هزار کودک در درگیری و تحریم های آمریکا بر علیه عراق به دلیل عدم دسترسی به انتی بیوتیک جان خود را از دست داده اند. در حال حاضر ما از صفر تا صد این دارو را در مجموعه خود تولید می کنیم. یعنی اگر دور تا دور ایران را دیوار بکشند و مانع هر گونه وارداتی شوند باز ما به تولید در حد نیاز مردم ادامه خواهیم داد هر چند که باعث فشار مالی خواهد شد اما مشکل کمبود دارویی نخواهیم داشت.
در حوزه دانش های پیشرفته دارویی نیز حرکت هایی را شروع کرده ایم.
تولید داروهای های تک و داروهای ضد سرطانی شرکت سبحان انکولوژی سالهای سال است که انجام می شود. ضمن اینکه قیمت های داروهای ما بسیار پایین تر از مشابه خارجی آن است.
این تولیدات در زمره داروهایی هستند که ما برای افزایش قیمت هیچ فشاری به وزارت بهداشت نمی آوریم علیرغم این که تمام نهاده های تولید افزایش قیمت داشته ما با کمترین حاشیه سود این داروها را تولید میکنیم در زمینه داروهای های تک نیز انشاالله کارخانه بایو سان ما امسال راه اندازی خواهد شد و ما داروهای بیولوژیک را در سه دسته واکسن، پپتید و بیوسیمیلارها وارد بازار خواهیم کرد.
فعالیت دیگری که امسال انجام شده و در سال آینده توسعه خواهیم داد تولید داروهایی است که بیس آن سلول درمانی و ژن درمانی است.
تنها کارخانه ای که در ایران سلول بیمار را می گیرد تکثیر می کند و به خود بیمار تزریق می کند کارخانه سل تک است که کار جدیدی است. در سفرهایی که به کشورهای چین، روسیه، ترکیه و برخی ممالک دیگر داشتیم، بسیار مشتاق هستند تا این دانش را از ما خریداری کنند یا اینکه در داخل کشورهایشان، نمایندگی تاسیس کرده و این مهارت پیشرفته را برای معالجه بیماران شان آنجا تکرار کنیم.
با حل و فصل پاره ای از مشکلات جزیی، صنعت ما می تواند علاوه بر این که بیماران کشور خود را پوشش دهد بلکه ظرفیت پذیرش توریسم درمانی را نیز خواهیم داشت.
مجله آفتاب سلامت با توجه به حرکت تدریجی بخش قابل توجهی از جمعیت کشور ایران به سوی سالخوردگی، نسبت به عدم وجود مکمل هایی مانند Resveratrol خوراکی و Nicotinamide mononucleotide با نام مخفف NMN به عنوان مکمل های شناخته شده در راستای آهسته سازی روند سالخوردگی بارها هشدار داده است. با جستجوی نامهای موردی ذکر شده، در وب سایت داروخانه های خارجی، این داروها با صدها برند مطرح دنیا در دسترس خریداران خارجی قرار می گیرد در حالی که نیازمندان آن در ایران از آنها محروم هستند و هیچ تولید کننده ای در ایران ندارد. آیا گروه دارویی برکت می تواند مکمل های پیشرفته و ضروری مثل موارد برشمرده را در ایران تولید کند؟
در مجموعه دارویی برکت یکی از شرکت ها به طور تخصصی بر مکمل و ویتامین ها متمرکز است. حتما در این مجموعه امکان مطالعه فرمولاسیون و توسعه این مکمل ها وجود دارد.
البته در شرایط سخت حاضر وظیفه نخست ما تامین داروهای خط اول درمان است اما ناگفته نماند که خود این مکمل ها می تواند نقش بسزایی در پیشگیری داشته باشد. با توجه به اشاره ای که داشتید هرم جمعیتی به سمت پیری می رود و ما باید داروهایی داشته باشیم که بتواند این عوارض را دیرتر ظاهر کند. در مجموعه ما شرکت ایران دارو می تواند در این زمینه فعالیت کند ضمن اینکه ما با مکمل سازهای خوب دنیا ارتباط علمی و همکاری دو سویه داریم و درمجموعه البرز دارو این همکاری های پیشرفته در حال انجام است و خیلی از مکمل ها در البرز دارو تحت لیسانس شرکت های معتبر تولید می شوند.
بنابراین گزینه های خوبی برای انجام اینگونه ماموریت های خادمانه وجود دارد. شرکت ایران دارو ویتامین ساز است و امکان فرموله کردن موارد گفته شده از جانب شما وجود دارد و دانش تولید آن نیز در سوابق درخشان شرکت وجود دارد. خیلی از کارخانجات ما مکمل ساز هستند و دغدغه و فشارهای تولید دارو در آنها کمتر است. با توجه به این که حساسیت های سازمانی هم روی مکمل کمتر است مجموعه ما می تواند در این راستا نیز به توفیق دست یابد.