فیلم درخشش ابدی یک ذهن پاک/Eternal Sunshine of the Spotless Mind
آفتاب سلامت: فیلم درخشش ابدی یک ذهن پاک ، پیش بینی امتداد افسردگی در سال های پیش روست. نیاز به فراموش کردن شکست ها، تجربه های تلخ، عادت های فرسایشی و بسیاری رویدادهای رنج آور که انسان در مواجهه های غیرارادی و پی در پی با آن به ستوه آمده است، در این فیلم پای مردمان افسرده را به تجارتخانه های ضد سلامتی باز می کند.
این فیلم اثر عاشقانه ای است که برخورد انسان با افسردگی را در سال های آینده در یک فیلم علمی تخیلی به تصویر می کشد. دانشمندان علم روانشناسی همواره برای معالجه ی افسردگی های ناشی از خاطرات ناخوشایند به دنبال کشف راه حل هایی بوده اند که در این مسیر می توان به استفاده از شوک الکتریکی، مواد شیمیایی، هیپنوتیزم و روش های دیگر اشاره کرد.
این تلاش های بی وقفه که گاه تا کارآزمایی های بالینی هم پیش رفته، نشان دهنده ی نیاز شدیدی است که انسان به فراموشی دارد.فراموش کردن شکست ها، تجربه های تلخ، عادت های فرسایشی و بسیاری رویدادهای رنج آور که انسان در مواجهه های غیرارادی و پی در پی با آن به ستوه آمده است.
فیلم درخشش ابدی یک ذهن پاک، داستان عاشقانه ای است که سال های آینده را در یک فیلم علمی تخیلی به تصویر می کشد.
در آغاز فیلم، پسری به نام «جوئل» و دختری با اسم «کلمنتاین» پس از آشنایی به سرعت به یکدیگر علاقمند می شوند. این دو نمیدانند که به تازگی با استفاده از ماشین فراموشی، یاد و خاطره ی عشق نافرجام خود را از سلول های مغزی شان پاک کرده اند.
در رابطه ی فراموش شده ی قبلی، کلمنتاین قلب افسرده ی جوئل را به تسخیر خود در آورده بود. کلمنتاین دختری پرانرژی و دل زنده بود و جوئل از بودن درکنار او احساس آرامش می کرد. جوئل در روز ولنتاین هدیه ای از کلمنتاین دریافت نمی کند. کنجکاو به سراغش میرود ولی کلمنتاین طوری رفتار می کند که انگار هرگز با جوئل آشنا نبوده است. جوئل با سرگشتگی ماجرا را از دوستانش می پرسد و درمی یابد که کلمنتاین با مراجعه به یک موسسه ی پیشرفته ی مغز و اعصاب، روابط عاشقانه با جوئل را از حافظهاش پاک کرده و دیگر جوئل جایی در خاطرات کلمنتاین ندارد. جوئل برای پی بردن به جزئیات رویدادی که زندگی اش را متلاطم ساخته به همان موسسه می رود. پزشکی به نام دکتر میرزواک مدیریت کلینیک روانپزشکی را برعهده دارد. میرزواک کارکرد ماشین فراموشی را برای جوئل تشریح می کند. این که می تواند بخشی از خاطرات ناخواسته را بنا به سفارش مراجعین از ذهن شان پاک کند. وقتی جوئل از ماهیت درخواست کلمنتاین می پرسد مدیر توضیح می دهد که کلمنتاین پس از مراجعه به موسسه اظهار داشته که از رابطه با جوئل راضی نیست و می خواهد تمام خاطرات مربوط به جوئل از مغزش پاک شود. جوئل از آن چه شنیده، ابتدا گیج و بلاتکلیف می شود اما بعد، تحت تاثیر حس مقابله به مثل و انتقام، تقاضا می کند تا هر آن چه از کلمنتاین در ذهن دارد، به کمک دستگاه فراموشی از سلول های مغزی اش پاک کنند. میرزواک انجام این سفارش را به دستیاران جوانش پاتریک و استن محول می کند.
جوئل آماده می شود تا از سوی تیم متخصصین به خواب مصنوعی رفته و خاطرات کلمنتاین از ذهنش پاک شود.
مری منشی میرزواک که روابطی عاشقانه با استن دارد، برای ملاقات با دوستش به آن جا می آید. پاتریک که در حین پاک کردن خاطرات کلمنتاین دلباخته ی او شده، به خاطر قرار هم زمان با کلمنتاین از استن می خواهد وظایفش را برعهده گرفته تا او به موقع سر قرار خود حاضر شود.
با خروج پاتریک، استن و مری به وقت گذرانی با هم مشغول شده و جوئل را در شرایط نیازمند نظارت، به حال خود رها می کنند. جوئل در وضعیت خواب مصنوعی، دلپذیرترین خاطرات زندگی خود را در مخاطره ی پاک شدن می بیند. او بیشتر از هر زمان دیگر به این اطمینان دست می یابد که عشق کلمنتاین به زندگی سرد و غم انگیز وی معنا داده بود و خاطراتی زیباتر از دوستی با کلمنتاین در حافظه اش وجود ندارد.
جوئل در دنیای ذهنی از کلمنتاین مجازی می خواهد با هم فرار کرده و در گوشه ای از ذهن مخفی شوند تا شاید ماشین فراموشی نتواند عشق آنان را نابود سازد اما کاری از آنان ساخته نیست و نمی توانند مانع پاک شدن خاطرات شوند.
کلمنتاین راه تازه ای را به جوئل پیشنهاد می کند این که آن ها خاطرات جدید و غیرواقعی بسازند تا برنامه ریزی ماشین قادر به شناخت و پاک سازی خاطرات جدید را نداشته باشد.
استن که برای سرکشی سراغ جوئل می آید با اعلام خطای نامعلومی از سوی ماشین مواجه شده و آن را با میرزواک درمیان می گذارد. میرزواک خود را به آن جا رسانده و با افزایش قدرت دستگاه، تمام خاطرات کلمنتاین را از ذهن جوئل پاک می کند.
مری طی اتفاقاتی متوجه می شود که خود نیز جزو متقاضیان حذف خاطرات از حافظه بوده است و با دستیابی به گذشته های خود، حافظه های پاک شده ی همه ی مراجعین موسسه را در اختیارشان می گذارد تا اگر کسی پشیمان شده باشد فرصت پیدا کند به زندگی پیشین خود بازگردد.
جوئل صبح روز بعد پس از بیداری، چیزی از موسسه ی فراموشی وکلمنتاین در خاطر ندارد. او طبق معمول می خواهد به سر کارش برود اما در ایستگاه قطار دچار احساس بی انگیزگی شده و ترجیح می دهد برای قدم زدن به کنار ساحل برود.
در راه ناگهان با کلمنتاین روبرو می شود و گویی که برای اولین بار او را می بیند، با او به گفتگو مشغول می شود و چیزی نمی گذرد که نادانسته دوباره دل به یار قدیمی اش میبازد.
مری فایل ها را برای همه می فرستد و دقیقا در زمان دیدار، فایل های صوتی و باقی اسناد مراجعه به موسسه ی فراموشی به دست آن دو می رسد و آنان متوجه می شوند که پیش تر عاشق و معشوق هم بوده اند ولی بنا به دلایلی، خاطرات یکدیگر را از ذهن خود پاک کرده اند. اطلاع از گذشته های مشترک و جدایی، مشاجره ای را سبب می شود ولی سرانجام تصمیم می گیرند به خاطرات صمیمانه و عشق از دست رفته شان فرصت دوباره ای بدهند.
جوایز و افتخارات فیلم
این فیلم، هم از دیدگاه منتقدان و هم در گیشه، موفق بود. از یک سو توانست جایزه ی آکادمی هنرهای سینمایی آمریکا (اسکار) را به خاطر بهترین فیلمنامه ی اصلی (غیراقتباسی) دریافت کند و هم چنین از سوی منتقدان به عنوان یکی از بهترین آثار سینمایی برگزیده شد. به عقیدهی بسیاری این فیلم تفکرانگیزترین (thought-provoking) عنوان را دارد.
این فیلم از سوی بسیاری از جشنوارهها، مراسم فرهنگی، انجمن ها و موسسات، مورد تحسین قرار گرفته است و جوایز زیادی کسب نموده که از جمله میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
دریافت جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اصلی/غیراقتباسی نامزد دریافت اسکار بهترین بازیگر زن برای کیت وینسلت
دریافت جایزه آکادمی فیلم بریتانیا به خاطر بهترین تدوین دریافت جایزه آکادمی فیلم بریتانیا به خاطر بهترین فیلمنامه اصلی/غیراقتباسی (چارلی کافمن)
نامزد دریافت جایزه گلدن گلوب بهترین فیلم کمدی/موزیکال، نامزد دریافت جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم کمدی/موزیکال (جیم کری)
نامزد دریافت جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر زن فیلم کمدی/موزیکال (کیت وینسلت)،
نامزد دریافت جایزه گلدن گلوب بهترین فیلمنامه (چارلی کافمن)
این فیلم در فهرست فیلم های برتر سایت IMDB قرار دارد.
فهرست کامل جوایز و تقدیرنامههای این فیلم را می توانید در IMDB ملاحظه کنید.
مشخصات و عوامل فیلم
Eternal Sunshine of the Spotless Mind
Directed by: Michel Gondry
Screenplay by: Charlie Kaufman
Story by: Charlie Kaufman,Michel Gondry,Pierre Bismuth
Starring: Jim Carrey,Kate Winslet,Kirsten Dunst,Mark Ruffalo,Elijah Wood,Tom Wilkinson
Music by Jon Brion
Cinematography: Ellen Kuras
Edited by:Valdís Óskarsdóttir