به خاطر دارم دو سال پیش دو محقق ایرانی مقاله ای درباره فعالیت های آزمایشگاهی خود در راستای انتقال ژن انسولین به ژنوم گل آرابیدوپسیس تالیانا (رشادی گوش‌موشی) نوشته بودند که به جز در چند وبلاگ دانشجویی هیچ انعکاس خبری نداشت.
اما چند روز پیش در «سی تی وی نیوز» خبری خواندم که دو محقق کانادایی همین کار را روی گل Safflowers (گلرنگ یا کاجیره یا کاغاله) انجام دادند که در بعضی از استان‌های جنوبی مانند کرمان، «گل خشت» نیز نامیده می‌شود. این گل، بومی ایران است و در حال حاضر در بیشتر نقاط دنیا از جمله کانادا هم کشت می‌شود.
در این راستا فورا دانشگاه «کلگری» کانادا وارد عمل شده و حمایت خود از این طرح را اعلام کرده است. شرکتی قدرتمند به نام SemBioSy هدایت پروژه را به دست گرفته و مدعی است به زودی به کمک محققین کانادایی، انقلابی در تولید انسولین رقم می زند که باعث از دور خارج شدن نوع باکتریایی و حیوانی آن شده و علاوه بر آن قیمت این محصول را نیز به طرز چشم گیری کاهش خواهند داد.
بنده هیچ انتقادی را متوجه متولیان محترم نمی بینم به هر حال سن که بالا می رود چرت های بعد از صبحانه و ناهار، با کمتر کیف و حالی قابل قیاس است. تمام انتقادها متوجه نوابغ دردسرآفرین ایرانی است که استاد چرت پاره کردن هستند. اینان به جای همکاری در بخش تولید خیار گلخانه ای و گوجه درختی، به سراغ کارهایی می روند که چوب لای چرخ همکاران خارجی گذاشتن است. اگر ما هم بخواهیم انسولین تولید کنیم چه کسی جواب شکم گشنه زن و بچه مدیرعامل شرکت فایزر را خواهد داد؟
ما سالی ۱۰۰ میلیون یوروی ناقابل را دور سر هم وطنان دیابتی مان می چرخانیم و به شرکت های خارجی تولید کننده انسولین صدقه می دهیم.
اما اگر نوابغ ایرانی هم چنان درصدد آجر کردن نان خارجی ها هستند و سرشان برای استقلال آفرینی در زمینه تولید انسولین گیاهی درد می کند، چهار کلمه کلیدی :
Safflowers SemBioSys Insulin Calgary
را در موتور جستجو وارد کرده و گزارش مبسوط اقدامات محققین کانادایی را در مجلات دانشگاهی مطالعه کنند.
قدر مسلم شریک شدن در تجربیات دانشمندان دیگر مصداق «علم را بجویید حتی اگر در چین باشد» است.
ژن انسولین که حاضراست، ژنوم گل وطنی گلرنگ هم که حاضر است.
فقط می ماند تخصص مهندسی ژنتیک شما اهتمام ورزان که انشاء الله هزینه چنین کار در خور توجهی شود.
فریبرز روشن فکر / سردبیر
