پاکسازی سلولهای آلوده از اچآیوی با کمک کریسپر
دانشمندان میگویند موفق شدهاند ویروس اچ آی وی را از سلولهای آلوده پاک کنند. آنها برای این کار از تکنولوژی ویرایش ژن کریسپر که برنده جایزه نوبل شده، استفاده کردهاند.
این تکنولوژی مانند قیچی اما در ابعاد بسیار ظریف مولکولی کار میکند، میتواند زنجیره دی ان ای را ببرد و بخش خرابی که به این زنجیره چسبیده است را جدا یا غیرفعال کند.
این دانشمندان امیدوارند که بتوانند در نهایت کاری کنند که بدن بهطورکلی از شر این ویروس خلاص شود البته هنوز کار بسیاری باقیمانده تا بتوان مطمئن شد این روش قابلاعتماد و مؤثر است.
داروهایی که فعلاً برای اچ آی وی در دسترس هستند میتوانند ویروس را متوقف کنند اما آن را از بین نمیبرند.
گروهی از دانشمندان در دانشگاه آمستردام خلاصهای از یافتههایشان را در یک کنفرانس پزشکی منتشر کردند. آنها تأکید کردند کار آنها صرفاً در حد ثابت کردن یک فرضیه و ایده است و نمیتواند بهزودی تبدیل به شیوه درمانی برای اچ آی وی شود.
دکتر جیمز دیکسون، دانشیار در رشته تکنولوژی سلولهای بنیادی و ژندرمانی در دانشگاه ناتینگهام هم با این نظر موافق است و میگوید این یافتهها هنوز نیاز به مطالعات دقیقتر دارند.
او میگوید: «تحقیقات بیشتری برای بررسی نتیجه این روش بر سلولهای کل بدن لازم است تا بتوان از آن بهعنوان روش درمانی استفاده کرد.
«روشی بسیار چالشبرانگیز»
دانشمندان دیگری هم در تلاشاند از روش کریسپر برای درمان اچ آی وی استفاده کنند.
شرکت اکسیژن بیو تراپیوتیکس میگوید سه نفر از داوطلبان مبتلا به اچ آی وی که در آزمایش آنها شرکت کرده بودند، بعد از ۴۸ هفته هیچ اثر منفی جانبی جدی نداشتهاند.
اما دکتر جاناتان استوی، متخصص ویروسشناسی از انستیتوی فرانسیس کریک در لندن میگوید جدا کردن ویروس اچ آی وی از تمام سلولها در بدن فرد که ممکن است درگیر آن شده باشد، کاری بسیار دشوار و چالشبرانگیز است.
او میگوید: «هنوز در مورد تأثیر این روش بر سلولهای غیر هدف و تأثیرات طولانیمدت آن نگرانیهایی وجود دارد.»
«به همین دلیل به نظر میرسد، حتی اگر ثابت شود روش کریسپر روشی مؤثر است، هنوز چندین سال لازم است تا بتوان از آن عنوان یک روش رایج درمانی استفاده کرد.»
ویروس اچ آی وی به سلولهای ایمنی بدن حمله و آنها را آلوده میکند و با استفاده از مکانیزم های موجود در این سلولها، شروع به تکثیر خودش میکند.
حتی با درمانهای مؤثر، بعضی از سلولهای ویروسی به حالت استراحت و نهفته در بدن باقی میمانند و همچنان حاوی دی ان ای یا محتوی ژنتیک اچ آی وی باقی میمانند. هرچند بهطور فعال ویروسهای جدید در بدن تولید نمیکنند.
بیشتر بیماران مبتلا به اچ آی وی باید برای تمام عمر تحت درمان با داروهای ضد ویروس باقی بمانند. اگر آنها مصرف این داروها را متوقف کنند، سلولهای نهفته حاوی ویروس فعال میشوند و دوباره برای بیمار مشکلساز میشوند.
به نظر میرسد تعداد بسیار معدودی از بیماران، بعد از دریافت روشهای درمانی با شدت بالا که اغلب برای سرطان انجام میشوند، و نابودی سلولهای آلوده به ویروس در بدن «درمان» شدهاند اما این روش هیچوقت بهعنوان روش درمانی برای اچ آی وی توصیه نمیشود.