مداوای سرگیجه در سالخوردگان با چند حرکت ساده ورزشی
به گزارش آفتاب سلامت سالخوردگان میتوانند با ۵ دقیقه ورزش بسیار سبک مانند چرخاندن سر بر محور گردن، بر عارضهی رایج سرگیجه غلبه کنند. در چنین مواردی معمولا مراجعه به پزشک برای دریافت دارو، انتخاب قریب به اتفاق سالخوردگان است.
یک سوم افرادی که به سن بازنشستگی میرسند، به عارضهی سرگیجه دوران پیری دچار میشوند که بهطور معمول بروز اختلالات در گوش داخلی عامل اصلی آن است. در چنین وضعیتی محرکهای سادهای همچون غلت زدن در رختخواب و یا نگاه کردن به دو طرف جاده در حین عبور از آن، میتواند سبب فراخوانی سرگیجه شود.
محققان دانشگاه ساوتهمپتون(University of Southampton) ، ۲۹۶ داوطلب مبتلا به سرگیجهی دوران سالخوردگی را به دو گروه تقسیم کردند. گروه اول از پزشک معالج خود، توصیههای درمانی متعارف دریافت میکردند تا بعد به آن عمل کرده و بهبودی را پی بگیرند. اما گروه دوم از طریق یک برنامه آموزشی اینترنتی به شکلی تصویری و آسان، حرکات ساده سر را با چشمان باز و سپس بسته انجام دادند.گروه دوم علاوه بر آن راههای دور کردن اضطراب و تشویش را آموختند و حرکات ساده آرامشبخش را آزمودند. کارنامه بهبودی این گروه دو برابر بیشتر از گروه اول بود که فقط از پزشک خود توصیههای درمانی دریافت میکردند و این همان روش در دسترسی است که همه مبتلایان به سرگیجه برای بهبودی به آن متوسل میشوند.
نتایج این بررسی نشان داد که این حرکات بعد از سه تا شش ماه سطح علائم سرگیجه را به اندازه چشمگیری کاهش میدهد.
تکان دادن سادهی سر به دفعات باعث میشود که مغز به حرکاتی که معمولا موجب سرگیجه میشوند عادت کرده و در نتیجه از سرگیجه و عوارض آن جلوگیری میشود.
محققان دانشگاه ساوتهمپتون تاکید کردند که در عین حال، این ورزش ها اگر همراه با استفاده از یک برنامه اینترنتی رایگان تحت عنوان «بازآموزی تعادل بعد از تنها شش هفته» انجام شود اثربخشی بیشتری دارد.
ویژگی ورزشهای پیشنهادی، آهستگی حرکات است. اعمال مذکور با آرامی با حرکتهای پایه از جمله تکان دادن سر با چشم های بسته، چشم های باز یا چشم های ثابت بر یک نقطه مشخص، آغاز میشوند.
همچنین این حرکات میتوانند شامل حرکات طراحی شدهای باشند که مبتلایان میدانند انجام آنها باعث سرگیجه میشوند و نیز شامل ورزشهای آرامش بخش باشند که اضطراب و تشویش فرد را کاهش میدهند.
از سوی دیگر برای اینکه این حرکات تاثیر داشته باشند باید معمولا روزی پنج تا ده دقیقه برای شش هفته انجام شوند.
سالخوردگی در بسیاری از افراد با بروز بیماریهایی همراه است که داروهای درمانی اینگونه بیماریها میتواند برای گوش داخلی بیماران مضر باش
سرگیجههای دوران سالخوردگی و ورزشهای ابداعی برای غلبه برآن
گروهی از داروها به عنوان داروهای اتوتوکسیک یا سم گوش شناخته میشوند. داروهای مذکور همزمان با تاثیرگذاری روی اهداف اصلی، به ساختارهای گوش درونی آسیب وارد میکنند. این مراکز آسیب پذیر شامل سیستم شنوایی و سیستم تعادلی است. آسیب در سیستم شنوایی میتواند شامل ایجاد وزوز در فرکانسهای بالا باشد و در صورت تداوم مصرف، کم شنوایی در فرکانسهای بالا و سپس کم شنوایی در فرکانسهای پایین رخ میدهد. در مواقعی که این داروها به سیستم تعادلی آسیب برساند اولین علامت آن بروز سردرد است که اگر وارد مرحله حاد شود، حالت تهوع، استفراغ، عدم تعادل و سرگیجه نیز بروز میکند. عوارض آنها بسته به نوع دارو میتواند دائمی یا موقتی باشد. این داروها شامل آنتیبیوتیکهای آمینوگلیکوزید، داروهای ضدالتهاب، داروهای دیورتیک (ادرار آور)، داروهای ضد سرطان، داروهای ضد مالاریا و داروهای موضعی گوش است.
انواع داروهای اتوتوکسیک
آمینوگلیکوزیدها
از شایعترین داروهایی که به عنوان سم گوش گزارش شده است، آمینوگلیکوزیدها می باشند که در دستهی آنتیبیوتیک ها قرار میگیرد و معمولا برای درمان انواع عفونت تجویز میگردد. جنتاماسین، استرپتومایسین، آمیکاسین، نئومایسین، کانامایسین، توبرامایسین، دی هیدرواسترپتومایسین از انواع قرصهایی هستند که در این گروه قرار میگیرند و برای برطرف سازی عفونتهای مختلف در اعضای مختلف بدن تجویز میشوند. تاثیر این داروی اتوتوکسیک بر سیستم شنوایی به این صورت است که در حلزون گوش به سلولهای اپی تلیال عصبی و مویی آسیب رسانده و موجب افت شنوایی در فرکانسهای بالا میشود و با ادامهی مصرف فرکانسهای پایین را نیز درگیر مینماید. در بین انواع داروهایی که موجب آسیب به سیستم شنوایی میشوند این گروه از داروهای اتوتوکسیک بیشترین میزان تاثیر را دارند و در بین آنها استرپتومایسین و جنتامایسین باعث صدمه به سیستم تعادلی میشوند و سایر آنها از قبیل کانامایسین، دی هیدرواسترپتومایسین، نئومایسین، آمیکاسین و توبرامایسین باعث ایجاد سمیت ناحیهی حلزونی شنوایی میگردد.
داروهای ضد التهاب
این داروها و به خصوص انواعی که از نوع غیر استروئیدی یا NSAID هستند برای کاهش و کنترل درد به کار میروند. از انواع داروهای اتوتوکسیک به حساب میآیند و مصرف قرصهایی مثل آسپرین، ایبو پروفن، ژلوفن و ناپروکسن در دوز بالا میتواند موجب ایجاد کم شنوایی شود. که معمولا با وزوز گوش همراه است.
داروهای دیورتیک یا ادرارآور
در این گروه، آن داروهایی که به نام دیورتیک لوپ معروف هستند و ترشح آب و نمک را درکلیه تنظیم مینمایند، به عنوان اتوتوکسیک شناخته میشوند و معمولا در درمان ادماتوز، هایپرکلسمیای شدید و فشار خون تجویز میشوند. تاثیر مخربی که این گروه بر روی سیستم شنوایی میگذارد این است که به سلولهای مویی و نوار عروقی (استریا واسکولاریس) آسیب میرساند و موجب ایجاد کم شنوایی میگردد. البته اثر این دسته از اتوتوکسیک ها بر خلاف انواع ضد التهاب و آنتی بیوتیک ها، موقتی میباشد هر چند که دارای علایمی مثل احساس سنگینی و وزوز گوش میباشد. اگر از طریق وریدی تزریق شوند باعث ایجاد اختلال در سیستم شنوایی نمیشوند.
داروهای ضد مالاریا
کینین و کلوروکین داروهایی از این دسته هستند که دارای ویژگی اتوتوکسیک هستند و در فرکانسهای بالا کم شنوایی ایجاد مینمایند. مصرف آنها با دوز پایین نیز چنین اختلالی را پدید میآورد و به پیچ پایهی حلزون گوش آسیب میزند. نوع اختلال کم شنوایی ایجاد شده توسط این داروها متقارن، برگشت پذیر و دو طرفه میباشد.
داروهای موضعی
پلی میکسین B و و پروپیلن گلیکول برای درمان عفونتهای گوش میانی با اگزما استفاده میشوند که میتوانند اثر مخرب بر از بین بردن سلولهای مویی داشته باشند. زیرا این داروها از نوع اتوتوکسیک های آنتیبیوتیکی هستند.
داروهای شیمی درمانی
بلئومایسین، فلوروراسیل، نیتروژن موستارد، سیس پلاتینوم از جمله داروهایی هستند که در درمان سرطان استفاده میشوند ولی از عوارض جانبی آنها درد، وزوز، کمشنوایی از (نوع دو طرفه و در فرکانس های بالا) میباشد. اگر مصرف این داروها ادامه یابد به علت اینکه اتوتوکسیک هستند فرد در فرکانسهای پایین نیز دچار کمشنوایی میگردد. در این بین داروی سیس پلاتینوم به سلولهای مویی حلزون گوش آسیب میرساند و موجب ایجاد کمشنوایی دائمی میگردد.