سمی شدن بافت آسیب دیده ی مغز آغازی بر خسارت های بعدی سکته ی مغزی
ماحصل پژوهش دانشمندان در Arizona College of Medicine – Tucsonhave نشان داد، بافت آسیب دیده ی مغز، پس از سکته ی مغزی به مایعی سمی تبدیل شده و موجب وارد آمدن آسیب به بخش های سالم مغز می گردد.
بافت آسیب دیده ی مغز، تهدیدی پیش رونده برای سایر مناطق مغز، شناخته شده است. مطالعه بر موش ها در کالج پزشکی دانشگاه آریزونا نشان داد، مایعی سمی و موجب زوال، نواحی سالم مغز را پس از سکته ی مغزی گرفتار می سازد.
محققین برای درک بهتر آثار سمی این مایع کشنده، مایع را از منطقه ی آسیب دیدهی مغز، استخراج کرده و آن را با قرار دادن در یک ظرف «پتری دیش» Petri dish با نورون های زنده، همراه کردند. پس از گذشت چهار ساعت، بیش از ۵۰ درصد از نورون های زنده نابود شدند. این در حالی است که نورون های زنده در ظرفی دیگر با مایعات سالم مغزی، همچنان سلامتی خود را حفظ کرده بودند.
این تحقیق نشان داد، بافت مرده ی مغز نه تنها ترمیم نمی شود بلکه در فرایندی تخریبی به مایعی سمی تغییر ماهیت داده و این دگرگونی مخرب برای مدتی طولانی باقی می ماند. زوال عقل در زمره ی اختلالاتی است که این پدیده می تواند به دنبال داشته باشد.
در تحقیقات پیشین معلوم شده بود به دنبال سکته ی مغزی و بروز آسیب در بافت هایی از مغز، این نواحی به مایع تبدیل می شود اما سمی بودن اثر مایع مذکور، کشفی تازه و بسیار مهم و سرنوشت ساز است که توجه بسیاری از دانشمندان را به خود جلب کرده است.
اینک جنب وجوشی در جامعه ی محققین این موضوع ایجاد شده تا به دنبال راه هایی باشند که اثر خسران بار بافت آسیب دیده ی سمی را خنثی سازند. اگر بتوان برای مهار مایع سمی در مغز چاره ای اندیشید، بسیاری از عواقب سکته ی مغزی متوقف خواهد شد.
محققان دانشگاه آریزونا اعتقاد دارند یافته ی اخیر، روش های درمانی پیشین را زیر سوال می برد و موج جدیدی از تحقیق و شناخت سکته ی مغزی ایجاد گردیده و راه های درمانی نوظهوری برای غلبه بر تبعات سکته ی مغزی عرضه می شود.
«کریستیندایل» Kristian Doyle سخنگوی تیم مذکور عنوان داشت: در مطالعات بعدی ضروری است عمر مایع سمی را در مغز برآورد کرده و به راه هایی فکر کنیم که از سرایت آسیب به بافت های سالم جلوگیری شود.
محققان با استفاده از یک میکروسکوپ قدرتمند، از روند آزمایشات خود عکس و فیلم تهیه می کردند.
آنان ابتدا به بافت مرده ی مغز، رنگی مخصوص تزریق کردند و هفت هفته بعد از سکته ی مغزی، متوجه شدند ناحیه ی رنگی به مناطق سالم مغز گسترش یافته و بافت سالم را دچار اختلال و سپس مرگ ساخته است. طبق اظهارات دکتر دایل، آزمایش اکتشافی آنان نشان می دهد مواد سمی موجود در بافت مایع منتج از سکته ی مغزی، در مرحله ی بعد، سلول های سالم مانده ی همجوار را می کشد.
دکتر دایل معتقد است که روند آرام نشت مایع سمی ممکن است علت بوی بد دهان، پس از سکته ی مغزی باشد. سرپرست تیم تحقیقاتی اظهار داشت: از ۱۰ میلیون نفر قربانیِ سالانهی عارضه ی سکته ی مغزی، حدود یک سوم آنان به دلایل نامعلوم دچار زوال عقل می شوند. شاید بتوان این طور استدلال کرد اگر مغز در نزدیکی هیپوکامپ آسیب ببیند (بخش مسئول حافظه در مغز) شاید این نشت آهسته ی مایع سمی مسبب از دست رفتن نورون در مغز و در نهایت مشکلات حافظه شود.
پرفسور «جانکو نیکولیک زوچیچ» Janko Nikolich-Zugich، رئیس بخش ایمونولوژی دانشگاه آریزونا گفت: «این یافته واقعا پارادایم های قدیمی را به چالش می کشد و زمینه ی جدیدی را برای درک ما از سکته ی مغزی و عواقب آن به وجود می آورد. «ما سادهانگارانه تصور می کردیم که اسکار گلیال یک مانع برای آسیب بافت سالم مغز است و هیچ دلیلی در مورد مسمومیت بافت مغز وجود ندارد. ما از انجام گرفتن چنین تحقیق روشنگرانه ای سپاسگزار هستیم، اکنون ما می توانیم با دنباله گیری تحقیقات، درمان های جدید و مختلف سکته ی مغزی را بیازماییم».
نتایج منجر به اکتشاف این تحقیق تاثیرگذار به صورت کامل در نشریه ی Neurobiology of Disease منتشر شده است.
مقاله ی انگلیسی و کامل این تحقیق قابل تکرار در ۱۶ صفحه و به صورت PDF در دسترس بخش تحقیق و پژوهش ماهنامه ی «آفتاب سلامت» قرار دارد.
محققین و دانشمندان محترمی که مایل هستند این مطالب ارزشمند را دریافت دارند، کافی است به نشانی کانال تلگرامی ماهنامه ی پزشکی «آفتاب سلامت» مراجعه کنند تا فایل مذکور را در راستای اشاعه ی دانش پزشکی در اختیارشان بگذاریم:
@aftabesalamat
Contact Us:
Department of Immunobiology
۱۶۵۶ E. Mabel Street
P.O. Box 245221
Tucson, AZ ۸۵۷۲۴-۵۲۲۱
Tel: 520-626-6409
Fax: 520-626-2100
com-uaimb@email.arizona.edu