تقدیم ده میلیون دلار پاداش به پژوهشگران تیم سوئدی
تلاش دانشمندان برای یافتن راه مقابله با میکروبهای مقاوم در برابر آنتیبیوتیک یا «ابرمیکروبها»، پیشرفتی را موجب شده است که جایزه ۱۰ میلیون دلاری رقابت «لانگیتود» به آن تعلق گرفته است.
این جایزه علمی به آزمایشی داده شده است که به سرعت عفونت ناشی از باکتری را شناسایی میکند و آنتیبیوتیک مناسب برای درمان آن را هم معرفی میکند.
مدت زمان این آزمایش ۴۵ دقیقه است؛ این در حالیست که در روشهای سنتی این آزمایش ۳ روز بطول میانجامد.
محققان سوئدی این شیوه آزمایش را ابداع کردهاند و اکنون شرکت «سیسمکس آسترگو» آن را وارد بازار کرده است.
جایزه لانگیتود، با پاداش مالی معادل ده برابر جایزه نوبل، از مسابقهای در سال ۱۷۱۴ میلادی الهام گرفته شد.
در آن زمان جان هریسون برنده این جایزه شد. او یک ساعت دقیق ساخت که به دریانوردان امکان این را میداد که موقعیت خود را در دریا مشخص کنند.
با گذشت بیش از ۳۰۰ سال از آن زمان، اینک میکروبهای مقاوم در برابر آنتیبیوتیک یا «ابرمیکروبها» در مرکز توجه قرار گرفته است.
تخمین زده میشود که عفونتهای مقاوم در برابر دارو، سالانه بیش از یک میلیون نفر را به کام مرگ میفرستد و این بعنوان «همهگیری خاموش» شناخته میشود.
سالی دیویس، نماینده ویژه بریتانیا در امور مقاومت ضد میکروبی میگوید: «بدون آنتیبیوتیک، پزشکی مدرنی که میشناسیم در خطر واقعی سقوط است.»
محققان سوئدی مبدع این طرح بودند و شرکت «سیسمکس آسترگو» هم اکنون این روش تازه را به فروش گذاشته است.
هر بار که آنتیبیوتیک مصرف میشود، فرصتی برای باکتریها در بدن ایجاد میشود تا مقاومت خود را در برابر آن افزایش دهند.
باکتریهای مقاوم با اتکا به برتری که در برابر سایر میکروبها دارند گسترش پیدا میکنند. به همین دلیل است که آنتیبیوتیکها فقط باید زمانی استفاده شوند که در مورد کارایی آنها اطمینان وجود دارد.
این تست در عفونتهای مجاری ادراری کارایی دارد که بیشتر زنان در مقطعی دچار آن میشوند. یک پنجم آنتیبیوتیکهای تجویز شده در انگلستان به دلیل همین گونه عفونتها است.
هنگامی که بیمار به بیمارستان یا کلینیک میرسد، تشخیص اینکه آیا عفونت او ناشی از باکتری، ویروس یا حتی قارچ است، آسان نیست.
پزشکان میتوانند نمونهها را به آزمایشگاه میکروبشناسی بالینی بفرستند، اما برای این کار باکتری باید در ظرف آزمایشگاهی کشت داده شود که روندی زمانبر است. به این ترتیب شناسایی علت عفونت و نوع آنتیبیوتیکی که عفونت به آن حساس است، ممکن است سه روز طول بکشد.
در همین حال درمان با آنتیبیوتیک غالبا به هر حال شروع میشود زیرا خطر بدتر شدن علائم یا حتی ایجاد التهاب سپسیس (گندخونی) وجود دارد.
دوزهای کم
تستی که برنده جایزه لانگیتود شد، در عرض ۱۵ دقیقه نشان میدهد که آیا عفونت باکتریایی است یا نه و در عرض ۴۵ دقیقه هم آنتیبیوتیک مناسب برای مقابله با آن را پیدا میکند.
این کار با یک نمونه ادرار شروع میشود، که در یک کارتریج حاوی دوزهای کم پنج آنتیبیوتیک مختلف ریخته میشود و در داخل دستگاه قرار میگیرد.
هر نمونه از باکتری به داخل یکی از هزاران کانال داخل کارتریج فرستاده میشود.
سپس دستگاه برای نظارت بر نحوه رشد باکتریها در حضور داروهای مختلف از ریزبینی یا میکروسکوپی استفاده میکند. آنتیبیوتیکهایی که باکتریها در مجاورتشان کم رشد میکنند یا اصلا رشد نمیکنند، به احتمال زیاد کارآیی دارند.
هیئتی متشکل از ۱۷ متخصص، از بین بیش از ۲۵۰ شرکتکننده، برنده این جایزه را انتخاب کردند.
پروفسور یوهان الف، از دانشگاه اوپسالا گفت که او و همکارانش از یک دهه پیش که این جایزه اعلام شد، بر روی فنآوری اندازهگیری کار میکردند و سپس متوجه شدند که کارشان «می تواند واقعاً در مبارزه با مقاومت ضد میکروبی مفید باشد» و کار خود بر روی تست را آغاز کردند.
شرکت «سیسمکس آسترگو» گفت که این تست در اروپا به راه افتاده است و مطالعاتی هم در بریتانیا در جریان است.
«کشورهای ثروتمند»
سالی دیویس، نماینده ویژه بریتانیا در امور مقاومت ضد میکروبی گفت که تست برنده «زمینه را برای تغییری اساسی در نحوه مدیریت این داروهای با ارزش ایجاد میکند» و آزمایشهای فوری به این معنیست که بیماران «داروی درست را همان بار اول» دریافت میکنند.
انستیتوی ملی توسعه سلامت و مراقبت بریتانیا هنوز در حال بررسی تاثیر این فناوری بر بیماران و مقرون به صرفه بودن آنست. در همین حال، پروفسور لورا پیداک، از سازمان «مشارکت جهانی برای تحقیق و توسعه آنتیبیوتیک»، گفت که این فناوری فقط در کشورهای ثروتمندی که از پس هزینه آن برمیآیند، تغییری عمده به وجود خواهد آورد.
اکنون مسابقه لانگیتود دیگری با جایزهای به ارزش ۴.۴ میلیون پوند اعلام شده است؛ دانشمندان باید راه حل هایی برای کمک به کسانی که در مراحل اولیه دمانس هستند، پیشنهاد کنند تا این افراد بتوانند زندگی قابل قبول و بهتری داشته باشند.