اندیشه و تخیل مقدمه ای بر اکتشافات و اختراعات
عقل تفویضی مقدس
بسیاری از پیشرفت ها و توفیقات درخشان بشر، ریشه در رویاهای دیروز او دارند. یعنی انسان باید ابتدا به پرواز فکر کند تا پس از آن درصدد عملی کردن این رویا برآید.
بنابراین رویا سازی و خلاقیت ذهنی، بخش مهمی از پروسه ی «آفرینش آنچه که نیست» به حساب میآید.
به کار گیری ایده های کاربردی نشده توسط داروسازان ایرانی
آیا این دور از ذهن است که یک داروساز ایرانی اخبار پزشکی را پی گرفته و ایدههای کاربردی نشده را در آزمایشگاه محل کار یا حتی در لابراتوار خانگی خود بیازماید؟
فکر کردن به مکانیزم زیستی «نوتریکولا»، عروس دریایی شگفت انگیزی که پس از رسیدن به دوره ی پیری در تحولی قابل بررسی به مرحله ی پیش از بلوغ خود بازمیگردد، تا چه اندازه در دسترس ما یا از ما دور است؟
اخیرا فیزیولوژی حلزونی به نام «جیوگرافیکوس» و ترشحات دفاعی این نرم تن برای صنعت داروسازی اهمیت خاصی یافته است. این حلزون، سمی تولید میکند که صد برابر بیشتر از«مورفین» و «گاباپنتین»، دردهای عصبی و مزمن را بهبود میبخشد. تحقیق و بررسی روی ترشحات یک حلزون چه منافاتی با زندگی و کار یک پزشک یا داروساز ایرانی دارد؟
تحول سیستم ارتباطات با نگارش یک داستان کوتاه
مثالی عینی و مستند در زمینه ی کاربردی شدن تخیل و اندیشه، میتواند بحث را به جایگاه روشن تری جابجا کند.
آرتور سی کلارک، فیزیکدان مشهور در سال ۱۹۴۵در ایام جوانی داستانی علمی تخیلی به نام «ایستگاه تقویت کننده ی فرازمینی» منتشر کرد که در سال ۱۹۶۳ مدال طلای استوارت بالانتین موسسه فرانکلین و نامزدی دریافت جایزه نوبل ادبیات در سال ۱۹۹۹ را برایش به ارمغان آورد.
سی کلارک در داستان خود سیستمی را توضیح داده بود که بیست سال پس از آن، «شرکت ارلیب رد» برای نخستین بار ماهوارههایی را در مداری که سی کلارک پیشنهاد کرده بود مستقر کرد و شبکه ی جهانی تلفن، تلویزیون و مخابرات دیجیتالی شامل اینترنت پر سرعت برقرار گردید.
در بیانی کوتاه کلارک با نگارش یک داستان کوتاه، فن آوری سیستم ارتباطات جهانی که در آن میزیست را متحول ساخت.
غیرتصادفی بودن تفویض اندیشه و تخیل
غیر تصادفی بودن تفویض اندیشه و تخیل به انسان، واقعیتی است که انسان را بر آن میدارد برای اثبات خود از قدرت استثنایی آفرینش در راستای نیازهای خود و سیاره ی محل زیست خود استفاده کند.
دکتر کامیلو مورا از دانشگاه هاوائی، رئیس تیمی مشتمل بر ۲۷۰۰ دانشمند از ۸۰ کشور، آماری ارائه کرد که پایگاه خبری «ساینس دیلی» یکی از منتشر کنندگان آن بود.
برای اولین بار تعداد تمام گونههای شناخته شده موجودات زنده ی کره ی زمین به جامعه ی علمی عرضه میشد. این موجودات زنده تا سال ۲۰۱۱ هشت میلیون و هفتصد هزار گونه اعلام شده بود. پنج و نیم میلیون آنها در زمین و دو میلیون و دویست هزار گونه در اقیانوس ها جای دارند. تیم دکتر مورا اتفاق نظر داشتند با روند استمراری شناخت موجودات زنده ی روی زمین تا پایان قرن ۲۱ این آمار به ۱۰۰ میلیون افزایش پیدا کند و تنوع گونههای زیستی را تا یک تریلیون تخمین زده اند.
انسان به عنوان فقط یک گونه ی موجود زنده در کنار میلیون ها گونه ی شناخته شده قرار گرفته است و این از منظر قانون تکامل زیستی، قانون احتمال و بسیاری قوانین علمی دیگر خیلی غیر عادی به نظر میرسد که فقط موجودی به نام انسان به مزیت تعقل رسیده باشد.
خداباورانه یا دهری مذهبانه
داروین، اعتقاد داشت مغز انسان چیزی شبیه به مغز حیوانات است و در طول زمان تکامل یافته و به چنین سطحی از پیچیدگی رسیده است، اما مارک هاوزر، رئیس پژوهشگاه و آزمایشگاه بررسی تکامل دانشگاه هاروارد، طی مقاله ای که مورد تایید دانشمندان زیادی قرار گرفت، اثبات کرد نظریه ی داروین در این زمینه که یک سیر تکاملی حد فاصل بین ذهن حیوان و انسان است، دچار اشتباه شده است و یک رویداد غیرقابل توضیح، مغز بشر را از گونههای حیوانی جدا کرده است.
هیچ پاسخ فیزیولوژیکی برای چرایی عدم دستیابی میلیون ها گونههای دیگر به موقعیت گونه ی انسان وجود ندارد. زیست شناسان گمانه زنی هایی دارند اما تا امروز همه ی این نظریات از سوی سایر دانشمندان با ذکر موارد نقض و ارائه ی دلایلی محکم رد شده است.
چه خداباورانه به این تفویض مقدس بنگریم و چه دهری مذهبانه آن را به خوش اقبالی تصادفی بشر با احتمالی نجومی نسبت دهیم، اندیشیدن و تحلیل دانسته ها و رسیدن به نتایج جدید، رفتاری انسانی است که نباید در این فرصت کوتاه عمر از آن غافل ماند.
فریبرز روشن فکر / سردبیر