احیای اندام ها بعد از مرگ
محققان با استفاده از فناوری جدیدی که مایع محافظ سلولها را به اندامها و بافتهای بدن میرساند، توانستند یک ساعت پس از مرگ خوک، گردش خون و سایر عملکرد سلولها را بازگردانند.
این یافتهها میتواند به افزایش سلامت اعضای بدن انسان در طول عمل جراحی کمک کند و امکان پیوند عضو بیشتری را فراهم کند.
با اینکه محققان شامل پژوهشگران دانشکده پزشکی ییل، در پی این عمل جراحی، هیچگونه فعالیت الکتریکی مغزی مرتبط با عملکرد معمول مغز را مشاهده نکردند، این پژوهش درک معمول از زندگی و مرگ را زیر سوال میبرد.
Sam Parnia ، مدیر بخش تحقیقات مراقبتهای ویژه و احیای دانشکده پزشکی گراسمن دانشگاه نیویورک، گفت: «این مطالعه نشان میدهد قراردادهای اجتماعی در مورد مرگ که پایانی کاملا سیاه و سفید تصور میشود، به لحاظ علمی اعتبار ندارد.»
چند دقیقه پس از آخرین ضربان قلب، جریان خون کمکم متوقف میشود، سلولهای بدن کمکم به دلیل نرسیدن اکسیژن میمیرند و تغییرات شیمیایی آسیبزننده به بافتها و اندامهای بدن آغاز میشود.
با این حال، این مطالعه جدید نشان داد که نابودی دومینووار سلولها در این حد وسیع و دائمی، به این سرعت رخ نمیدهد.
دیوید آندریهویک، از نویسندگان اول این مطالعه از دانشکده پزشکی ییل، گفت: «همه سلولها بلافاصله نمیمیرند؛ بلکه یک رشته رویدادها در بازه زمانی طولانیتری رخ میدهد. این فرایند طوری است که میتوان در آن دخالت، آن را متوقف و عملکرد برخی یاختهها را احیا کرد.»
پژوهشگران در این تحقیق، یک دستگاه پرفیوژن [وارد کردن یا رساندن خون یا مایعی دیگر به داخل بافت] شبیه دستگاههای قلب و ریه- که در طول جراحی، کار قلب و ریه را انجام میدهد- و همچنین مایعی آزمایشی حاوی ترکیباتی که میتواند سلامت سلولها را افزایش دهد و التهاب در کل بدن را مهار کند.
آنان به خوکهای بیهوششده ایست قلبی دادند و با این فناوری جدید موسوم به «ارگاناکس» (OrganEx)، یک ساعت پس از مرگ برخی از مهمترین التهابات پس از ایست قلبی را درمان کردند.
پژوهشگران دریافتند شماری عملکردهای اصلی سلولها در بسیاری از نقاط بدن خوکها از جمله قلب، کبد و کلیهها فعال بودند و عملکرد بعضی اندامها شش ساعت پس از درمان با ارگاناکس، احیا شدند.
نناند سستان، استاد پزشکی تطبیقی، ژنتیک و روانپزشکی در دانشگاه ییل و یکی از نویسندگان این مطالعه، میگوید: «همچنین توانستیم گردش خون در کل بدن را احیا کنیم که باعث شگفتی ما شد.»
زوونیمیر ورسلیا، نویسنده دیگر این مقاله، افزود: «با مشاهده زیر میکروسوپ به دشواری میشد گفت اندام سالم و اندامی که بعد از مرگ با فناوری ارگاناکس درمان شدند، چه تفاوتی دارند.»
محققان میگویند با ارزیابی وضعیت حیوانات تحت درمان از مشاهده حرکات غیرارادی و خودبه خودی ماهیچهها در نواحی سر و گردن که نشاندهنده حفظ برخی از عملکردهای حرکتی بود، «خیلی تعجب کردند».
دکتر Sam Parnia میگوید: «این مطالعه بهراستی چشمگیر و بسیار مهم است و نشان میدهد که سلولهای اندامهای پستانداران (از جمله انسان) بعد از مرگ، مثل مغز، ساعات زیادی زندهاند. یعنی مدت زیادی پس از وقوع مرگ اینگونه است.»
این پژوهش میتواند سالانه نجات جان افراد بیشتری از طریق پیوند اعضا را در پی داشته باشد و این پروفسور پزشکی مراقبتهای ویژه میگوید که این روش جدید را میتوان برای حفظ اعضای بدن فوتشدگانی که علت اصلی مرگ در آنها همچنان قابل درمان است، به کار برد.
هم اکنون ورزشکارانی که بر اثر نارسایی قلبی دچار مرگ ناگهانی میشوند و افرادی که بر اثر غرق شدن، سکته قلبی یا خونریزی شدید بعد از سوانح (مثل تصادف رانندگی) میمیرند، از جمله این افرادند.
پزشکان وقت خواهند داشت مانع اصلی را برطرف کنند (مثل انسداد رگهای خونی در قلب که باعث سکته قلبی شدید و مرگ شده است یا ترمیم پارگی رگهای خونی که به مرگ در اثر خونریزی شدید در سوانح منجر میشود)، کارکرد اندامها را احیا کنند و چنین افرادی را ساعتها بعد از مرگ به زندگی بازگردانند.
برخی محققان اظهار داشته اند این یافتهها پرسشهایی اخلاقی را هم مطرح میکند مثل این که چه هنگام به طور قطع میتوان گفت فردی مرده است؟
آندرس سندبرگ، پژوهشیار ارشد موسسه آینده بشریت در دانشگاه آکسفورد، میگوید: «تعیین اینکه چه هنگامی دیگر دادن خدمات پشتیبانی حیاتی فایدهای ندارد، موضوع اخلاقی چالشبرانگیزی است. با پیشرفتهای فناوری ممکن است راههای بیشتری برای زنده نگه داشتن بدن پیدا کنیم، در حالی که احیا کردن زندگی فرد موردنظر میسر نباشد. »
دکتر سندبرگ میگوید: چه هنگام درمان بیشتر، دیگر فایدهای ندارد. دانشمندان در چگونگی برگرداندن افراد از لبه پرتگاه نیستی، همچنان کار زیادی پیش رو دارند.