از آن جا که با صبری شکوهمند انتظار می کشیم که تمام جنبه های یک نوآوری به پدیده ای تاریخی بدل گردد تا به آن ورودی بی خطر داشته باشیم، خالی از فایده نیست که مروری بر مزایای به اشتراک گذاری پرونده الکترونیک بیمار همراه با بررسی ملاحظات و ریسک های آن داشته باشیم.
پرونده سلامت شخصی شامل داده‌های پزشکی بیماران است که می‌توانند آنها را با سایرین به اشتراک بگذارند و مدیریت کنند. از سال ۲۰۰۰ به بعد این اصطلاح وارد واژگان پزشکی شده‌است و از آن به عنوان یک کاربرد الکترونیکی که داده‌های سلامت را جمع‌آوری و ذخیره می سازد، استفاده می کنند.
در پرونده الکترونیکی، داده های زیر طبقه بندی و در دسترس قرار داده می شود:
- نتایج تست‌های آزمایشگاهی.
- گزارش‌های تصویری.
- سوابق نسخه‌ها.
- حساسیت‌ها و واکنش‌های دارویی.
- سایر بیماری‌های مزمن.
- بیماری‌ها و دوره‌های بستری شدن.
- داروها و دوز مصرف شان.
- جراحی‌ها و رویه‌ها.
- واکسیناسیون.
- مشاهداتی از زندگی روزمره.
فواید چند سویه و متعددی که تشکیل پرونده الکترونیک بیمار به دنبال خواهد داشت، ریسک تهدیدها و خطرات احتمالی آن را به امری قابل پذیرش مبدل می سازد. به طور مثال از بین ده ها فایده شناخته شده آن می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- اشراف آسان به اطلاعات سلامت بیمار
- استفاده های پژوهشی کلان از اطلاعات یکپارچه سلامت
- افزایش سطح کیفیت خدمات سلامت
- کاهش چشمگیر خطاهای رایج در نسخه نویسی
- کاهش اشتباه در تفسیر نتایج آزمایشات و گزارش های تصویری صرفه جویی در وقت و انرژی بیمار و کادر بهداشت و سلامت با عدم تکرار در اقدامات پیش تر انجام شده
- ردگیری و مدیریت بیماری های واگیر
- قابلیت ارزیابی خدمات درمانی از سوی مسئولین و متولیان وبسیاری فواید دیگر
برخی از ریسک ها و خطرات
بر اساس گزارش لس آنجلس تایمز، حدود ۱۵۰ نفر از پزشکان و پرستاران تا تکنسین و کارمندان صدور صورت حساب، به حداقل بخشی از سوابق بیمار در طول بستری شدن او در بیمارستان دسترسی دارند و ۶۰۰٬۰۰۰ پرداخت‌کننده، ارائه دهنده و سایر نهادهایی که مسئولیت رسیدگی به اطلاعات بیمار را دارند امکان دسترسی به پرونده الکترونیک بیمار را پیدا می کنند.
علاوه بر این رخنه هکرها به منظور سوء استفاده از اطلاعات نیز یکی از چندین تهدید شناخته شده در راستای افشای اطلاعات خصوصی یک بیمار است که مصداق دسترسی غیرمجاز به اطلاعات خصوصی بیمار تلقی می شود.
در سال ۲۰۱۵، چهار میلیون و پانصد هزار پرونده سلامت در دانشگاه پزشکی کالیفرنیا هک شد.
عدم دسترسی سیستم EHR به علل خرابی های فنی و مخاطرات تکیه به پرونده الکترونیک
ورود عمدی یا سهوی اطلاعات نادرست به پرونده و واقعیت پنداری آن از سوی کادر درمانی
اعتماد بیش از اندازه به داده های الکترونیک و محرومیت بیمار از تحلیلهای فکری کافی از سوی کادر متخصص
دسترسی کامل بیمار به اطلاعاتی که ظرفیت مواجهه به آنها را ندارد و می تواند موجب استرس و اضطراب وی شده و و عواقب نامطلوبی را عارض بیمار سازد.
اما همان طور که در ابتدا به عرض رسید، منافع تشکیل پرونده الکترونیک بیمار آنقدر زیاد است که مضرات مترتب بر آن فقط هشدارهایی است که باید در زمان زیرساخت سازی به آنها توجه داشت تا در حد امکان به بالا بردن ضریب امنیت اهتمام ورزید. به امید روزی که نام ایران نیز در صدر کشورهای مجهز به پرونده الکترونیک بیمار و پرونده سلامت شخصی، نظاره کننده را به تحسین وادارد.
کبری حسینی – مدیر مسئول
