پای دیوان سالاری بر گلوی خسته صنعت دارو
مصاحبه اختصاصی آفتاب سلامت با دکتر محمدرضا زرگرزاده مدیرعامل طب مفید نیکان
اهمیت نظارت بر استانداردهای تولید را چگونه ارزیابی می کنید؟
از نظر من سازمان همواره باید مطالبه گر استانداردهای جهانی از صنعت باشد. چون اگر بازرسی و مطالبات نباشد، تولید داروی بی کیفیت به یک روال تبدیل می شود. دارویی که فقط می توانیم در محدوده جغرافیای خودمان از آن استفاده کنیم و چون زیرساختها با چنین نقصانی سازگار می شود، بعدها نمی توان سیستم را به این سادگی ها ارتقا داد.
یکی از موفقیت های بزرگ ما در گذشته آن بود که توانستیم پس از سختی های بسیار، بازرس خارجی به مراکز تولید دعوت کنیم. مديران تمامی سال های گذشته برای تثبیت کيفيت و حضور متخصص در صنعت دارو سختی های بسیاری کشیدند.
سازمان نباید خط کش ها و ابزار نظارت را به بهانه آسان تر کردن تولید، تنزل دهد.
آقاي دکتر زرگرزاده ماهنامه آفتاب سلامت طرح تاسيس سازمان غذا و داروي آسيا را به وزارت بهداشت پيشنهاد کرده و در چندين جلسه با حضور معاونين وزير وقت به تشريح و توضيح فوايد تاسيس چنين سازماني پرداخت.
ما معتقديم شايد تاسيس اين سازمان در کوتاه مدت درخت مثمري براي نظام سلامت ايران نباشد اما ضامن صادرات داروهاي ايراني به اقصي نقاط جهان در سال هاي آتي است. نظر شما دراين باره چيست؟
پیشنهاد خوش فکرانه و آتیه سازی است. آرزو می کنم تا وقتی که به عنوان یک داروساز زنده هستم شاهد عملیاتی شدن این پیشنهاد باشم. اما وقتی به گذشته نگاه می کنم پیشنهادات کنار گذاشته شده ای را می بینم که اگر پیگیری می شدند جایگاه ما امروز خیلی بالاتر و والاتر بود. در زمان مديران قبلی سازمان به مجمع PIC/S ملحق شدیم اما برخی برای راحت طلبی به بهانه هایی متوسل شدند و صنعت را از یک مشارکت سودمند عملی محروم کردند.
اینک شما به عنوان یک ژورنال داروسازی و پزشکی یک پیشنهاد فوق العاده روی میز گذاشته اید و جای اینکه آنها به دنبال اتاق فکر شما باشند شما هستید که چند سال در بوروکراسی آنها سرگردان شده اید.
اگر این پیشنهاد از خارج می آمد مثلا چین یا هند از ایران دعوت می کردند که در تاسیس چنین سازمانی مشارکت کنند، ما با سر به میدان می رفتیم اما چون صاحبین نبوغ و فکر ایرانی هستند و پیشنهاد از ایران است، خودباوری لازم وجود ندارد که چنین پروژه عظیم و شگفت آوری را به کشورهای دیگر پیشنهاد کنیم.
اگر بیان مطلب ناگفته ای را سودمند می بینید از در میان گذاشتن آن با مخاطبین خوشحال خواهیم شد.
تکلیف ساختاری و مدیریتی سازمان غذا و داروی ایران باید مشخص شود. دوستان ما الان مشغول آماده سازی اساسنامه هستند ولی به نظر مي رسد با توجه به دستور کار سازمان غذا و دارو، این اداره نمی تواند زیر نظر وزارت بهداشت باشد.
در حسابداری رسم بر اين است کسی که صورت طلبکارها را می نویسد همان فردی نیست که طلب را وصول می کند. نمی شود که سازمان غذا و دارو کاشت، داشت و برداشت را خودش انجام دهد. این سازمان حتما باید زیر نظر رئیس جمهوری به فعالیت بپردازد.
می توان در این قامت سازمان هلال احمر را مثال زد. در سازمان غذا و دارو، گرچه رياست سازمان را داريم ولی کل تشکیلات معاونت وزارت است و اين در خصوص اختيارات اجرایی محدوديت هایی ايجاد مي کند. این یکی از مشکلات اصلی است. در یک کشور پیشرفته، اداره غذا و دارو علمی ترین سازمان آن کشور محسوب می شود و صنعت داروسازی باید به یک پدرخوانده مقتدر گزارش ارائه کند و او نیز به وظایف پدرخواندگی اش اهتمام ورزد.
از سوی ديگر تعامل داروسازی ها در بخش صنعت با وزارت صمت روشن نیست. صنعت نمی داند به کجا باید گزارش تحویل دهد. صنعت در حال حاضر فقط آمار به وزارت صمت ارائه می کند بی آنکه خدمتی بگيرد.
ما در صنعت داروسازی علی رغم همه التزام هایمان پدرخوانده ای نداریم و وقتی نوبت به حمایت و عمل توسط مدعیان متولی صنعت می شود، می گویند ما در خصوص صنعت دارو اختياری نداريم.
پس چرا این همه ما را در بوروکراسی خود به یمین و یسار می فرستید؟
ما هر طرحی که روی میز می گذاریم در مقام سرزنش می گویند آیا در این شرایط باید چنین طرحی ارائه کنید؟ لازم بود که الان چنین مطلبی مطرح شود؟ آنها ضرورت های درخشش حضور خود را مد نظر دارند و بجای اینکه توسعه صنعت را پیگیری کنند از ما می خواهند تا در راستای اولویت های مدیریتی آنها همکاری کنیم.
طرح سازمان غذا و داروی آسیا هم قربانی همین حکایت است. خط کش ها و استانداردها باعث وحشت برخی از فرصت طلب هاست. منافع خیلی ها از بین خواهد رفت.
شرایط به شدت برای ناامیدی مهیاست ولی باید برای مردمی که با امیدِ درمان به داروخانه ها می روند، به تلاش غم انگیزمان ادامه دهیم. ما همچنان اميدوار خواهیم ماند و دست از طلب برنخواهیم داشت. اطلاع رسانی مطبوعات دارویی وظیفه حساس و سودمندی است و از صمیم قلب برای شما آرزوی موفقیت دارم.
