بر اساس تحقیقات دکتر «نیل مانسوچانی» Neel A. Mansukhani و تیم تحت سرپرستی وی از دانشگاه نورت وسترن Northwestern University در شهر شیکاگو، یک تزریق ممکن است به بهبودی کامل آترواسکلروز در محدوده ی زمانی بسیار کوتاه بینجامد.
گزارش این تحقیقات آکادمیک به طور رسمی در انجمن قلب آمریکا American Heart Association انتشار یافته است.
دکتر مانسوچانی گفت: در حالیکه داروهای مقابله با آتروسکلروز مانند استاتین ها قادر به معکوس کردن بیماری نیستند، یافته ی جدید آن ها توانسته در نمونه ی حیوانی به این توفیق بزرگ جامه ی عمل بپوشاند.
این جراح قلب و عروق ادامه داد: سایر روش های مهار آترواسکلروز، شامل جراحی های بایپس و استنت گذاری است، اما این اقدامات به معنای پایان یافتن روند آترواسکلروز نیست و در عین حال هر کدام می توانند به دیواره های عروقی آسیب برسانند.
مانسوچانی گفت: «هدف ما توسعه ی یک درمان غیر تهاجمی و غیر جراحی است تا به توقف کامل آترواسکلروز و معکوس شدن بیماری دست یابیم. ما با هدف قرار دادن دیواره ی عروق با نانو فیبرهای مبتنی بر پپتید توسعه یافته در آزمایشگاه این هدف ارزشمند را دنبال کرده ایم.
«مواد به کار رفته در آزمایش ما الیاف کوچک حاوی ذرات بودند که باعث پاکسازی کلسترول و پلاک از دیواره های شریانی شد.
عارضه ی آترواسکلروز یا تصلب شرایین، تنگ و محدود شدن شریان ها به دلیل ایجاد پلاک در دیواره های شریانی است.
قلب از راه شریان ها خون را به سراسر بدن پمپ می کند ولی وقتی شریان ها تحت تاثیر تصلب شرایین بیمار شده اند جریان طبیعی خون دچار اختلال شده و عوارض جدی و خطرناکی متوجه سلامتی می شود.
لایه ی درون رگی یا اندوتلیوم لایه ی نازکی از سلول‌ها است که درون رگ های خونی و لنفاوی را می‌پوشاند. این لایه، خون یا مایع لنف را از سطح زیرین خود و مجرای درون رگ جدا می‌کند و کارکرد دیگر آن صاف نگه داشتن شریان است تا خون به راحتی جریان پیدا کند.
آترواسکلروز زمانی آغاز می شود که اندوتلیوم آسیب ببیند، به طوری که نوع مضر کلسترول در دیواره ی شریان، مسیر عبور خون را تنگ و سخت می کند.
بدن به طور معمول یک نوع گلبول سفید را برای تمیز کردن این کلسترول مضر می فرستد، اما گاهی گلبول های اعزامی، خود در مکان مورد نظر گیر افتاده و به موانع عبور خون می چسبند.
با گذشت زمان، پلاک هایی که به دیواره ی شریان ها چسبیده اند از آمیزه ی نامطلوب کلسترول، ماکروفاژها، کلسیم و سایر مواد تشکیل دهنده ی خون ایجاد شده و بزرگ می شوند.
تجمع پلاک ها در شریان می تواند مسبب بروز سه وضعیت نامطلوب شود:
به دیواره ی شریان می چسبند. پلاک ها تا اندازه‌ای مشخص رشد کرده و سپس در همان اندازه ثابت می مانند. از آنجا که این مقدار از پلاک، جریان خون را مسدود نمی‌کند، نشانه ای نیز از خود بروز نمی دهد.
پلاک‌ها به آهستگی و به صورتی مستمر در شریان ها رشد می‌کنند و سرانجام موجب انسداد می‌شوند. درد در سینه و پاها یکی از علائم معمول آن است.
ناگوارترین وضعیت در این عارضه، پارگی پلاک‌ها به طور ناگهانی است که موجب لخته شدن خون در شریان می شود. ظهور این پدیده در مغز، سکته ی مغزی و بروز آن در قلب موجب حمله ی قلبی خواهد شد.
تیم تحقیقاتی دانشگاه نورت وسترن، مدعی تولید مواد بیسابقه ای هستند که به کمک آنها تجمع پلاک را هدف قرار می دهند. این اقدام تازه با یک نوبت تزریق داخل وریدی انجام می گیرد. ویژگی مهم این مواد مهندسی شده توالی اسید آمینه ای است که موجب حل شدن تجمع ات کلسترول و پلاک در عروق می گردد.
تیم دکتر مانسوچانی، با روش ژنتیکی، موش های مورد نظر آزمایشگاهی را به آترواسکلروز مبتلا کردند، سپس به مدت ۱۴ روز موش ها با چربی بالا تغذیه شدند تا کلسترول و پلاک در رگ ها انباشته شود. آنگاه این موشها در طول ۸ هفته، دو تزریق نانوفیبری یا پلیاتیلن پپتید را دریافت کردند.
مانسوچانی گفت: «این رویداد مهمی است. ما توانستیم نتایج قابل قبولی را در آزمایش موش ها به دست آوریم و مطمئن شویم روش به کار گرفته شده برای درمان بیماری، آترواسکلروز را به صورت غیرتهاجمی هدف قرار می دهد».
آنها با استفاده از تکنیک های تصویربرداری، میکروسکوپ فلورسنت و اندازه گیری پیکسل ها، برای تعیین دوز، غلظت، مدت زمان اتصال و سایر عوامل، متوجه شدند که می توانند بعد از ۲۴ ساعت اثر تزریق وریدی مواد را بر آترواسکلروز مشاهده کنند.
مانسوچانی گفت: «نتایج نشان میدهد که نانوفیبری به طور خاص به ضایعات آترواسکلروز متصل شده و پس از یک دوره درمان کوتاه، پلاک ها را کاهش می دهد.
با این حال، او اشاره کرد که با جدیت در حال ادامه ی تحقیقات هستند و برای تکرار این آزمایشات بر انسان، بررسی های بیشتری باید صورت گیرد.
ایمیل دکتر مانسوچانی در دانشگاه نورث وسترن:
neel.mansukhani@northwestern.edu
