دکتر جعفر میرفخرایی از «بصیرت اقتصادی» می‌گوید

از آن‌جا که افزون بر دکترای داروسازی در زمینه حقوق و علوم سیاسی نیز تحصیلات و مسئولیت‌هایی دارید، «بصیرت اقتصادی» را چگونه تحلیل می کنید؟ 

خیلی خوشحالم که این اصطلاح «سیاسی- اقتصادی» عمیق، مشغله‌ی ذهنی ماهنامه «آفتاب سلامت» نیز هست. ببینید، هم و غم  معدودی از دولت‌های انحصار طلب و خودکامه‌ی خارجی، حفظ وضعیت اقتصادی ایران در شکل و فرم تک محصولی است. من از واژه‌ی دولت‌ها استفاده می‌کنم چون حساب ملت‌های آن‌ها از یک مشت اهالی دولت که آب گل آلود و گذرا هستند، جداست.

بله آن‌ها ما را تک محصولی می‌پسندند چون کنترل یک کشور تک محصولی از لحاظ سیاسی مثل یک لیوان آب خوردن است. آن‌ها کشور ما را منزوی می‌پسندند چون به این شکل ما دچار رکود و تورم و عقب افتادگی می‌شویم. آن‌ها می‌خواهند ما را از درون دچار وضعیت پوچی و پوکی کنند. بعضی از میوه‌ها مثل گردو و فندق وقتی به حال خودشان رها می‌شوند حالتی در آن‌ها پدید می‌آید که به آن متخلخل می‌گویند. این میوه از درون می‌پوسد و خالی می‌شود. خشک و سبک می‌شود. این دولت‌های خودکامه، کشور کره شمالی را از جهان جدا کردند و بابت این انزوای تحمیلی، به خودشان می‌بالند.

ایران در طول تاریخ، همواره با تمام جهان ارتباط اقتصادی و سیاسی تنگاتنگ و پیچیده داشت. ارتباطی که باعث می‌شد ما همواره از فن‌آوری‌ها مطلع باشیم. فرهنگ‌مان را بشناسانیم و ترویج کنیم و فرهنگ‌پذیری مثبت داشته باشیم. نگاه جهان به ایران، نگاه به یک کشور آغازکننده­ی تاریخ بود. ما باید این ارتباط بین‌المللی را دوباره احیا و تقویت کنیم. منافع ما باید با منافع جهان تلفیق شود طوری که اگر بدخواهی بخواهد کشور ما را طرد کند، ملت‌ها در مقابل این قصد غیرانسانی بایستند.

نظر شما درباره ماهیت واردات و صادرات چیست؟

متاسفانه بعضی از مسئولیت‌ها به کسانی سپرده می‌شود که شایستگی‌های لازم را برای تصدی مسئولیت ندارند و از سویی دیگر، از دانش و تجربه‌ی صاحب‌نظران گریزانند چون احساس می‌کنند اگر کنار یک آدم قدبلند و رشید بایستند، قد کوتاه‌شان بیشتر دیده می‌شود. اما اصلا این‌طور نیست. شریک شدن در خرد دیگران، یک توصیه عقلایی و دینی است.

من فقط یکی از ده‌ها جدول صادرات واردات دارویی اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶ را در اختیار ماهنامه «آفتاب سلامت» قرار دادم. به واردات دارویی کشورهای اروپایی دقت کنید. آیا سزاوار است کسی اقتصاد دارویی و صنعت داروسازی مثلا کشور آلمان را به عقب افتادگی متهم سازد؟

نه تنها آلمان که تمام کشورهای اروپایی از یکدیگر داروهای با کیفیت خریداری می‌کنند. آن‌ها در کشورهای دیگر سرمایه‌گذاری می‌کنند. فرصت شغلی ایجاد می‌کنند و هر زمان منافع خود را بیشتر و بیشتر با منافع کشورهای دیگر گره می‌زنند. این روش تجارت بین‌المللی باعث مودت و علاقه‌مندی به آمیختگی ملت‌ها با یکدیگر می‌شود و دولت‌ها را وادار می‌کند تا مشکلات خود با کشور دیگر را از راه‌های مسالمت‌آمیز و دیپلماتیک حل کنند.

این امتداد همان «بصیرت اقتصادی» است. ملت‌ها با یکدیگر تجارت می‌کنند و انسان‌ها بهتر و بیشتر با هنجارها و ارزش‌های یکدیگر آشنا شده و به حریم یکدیگر احترام خواهند گذاشت. اقتصاد هم بالطبع در این صورت از وضعیت برکه‌ای به وضعیت اقیانوسی تغییر ماهیت خواهد داد.

«آب در آسیاب دشمن ریختن» دقیقا مصداق کار بعضی از مسئولین است. آن‌ها به‌جای این‌که از کره شمالی شدن پرهیز کنند، آرزوی برخی سیاستمداران پلید خارجی را برآورده می‌کنند و در منزوی کردن کشور خود با بدخواهان خارجی همراه می‌شوند. واردات محصولات با کیفیت دارویی بالا، دو حسن بسیار بزرگ دارد. اول این‌که صنعت دارویی ایران را بعد از گذشت چند دهه به تکاپو می‌اندازد تا از آفت بی‌رقابتی خلاص شوند و تلاش کنند تا کیفیت محصولات خود را به کیفیت محصولات خارجی نزدیک سازند. وقتی در بازار، رقابتی جدی وجود ندارد و بازار بین چند تولیدکننده تقسیم می‌شود معلوم است که صنعت از لحاظ کیفی رشد نخواهد کرد.

مزیت دوم، ترویج ارتباطات بین‌المللی است. دولت‌های اروپایی و حتی آمریکا به‌شدت تحت تاثیر رؤسای اقتصادی خود هستند. یعنی اگر سران اقتصادی، خواهان ارتباط با یک کشوری باشند، مسئولین دولتی هرگز علیه آن کشور وارد عمل نمی‌شوند چون اصل و اساس همه حرکت‌های سیاسی، نهایتا  حفظ منافع خود و ملت‌شان است.

ما چطور می توانیم در کنار واردات، بانی رونق صادرات محصولات ایرانی هم باشیم؟

واقعیت بدون تعارف این است که جهان به دنبال محصولاتی با کیفیت برتر است. فرض کنید ایران مکملی تولید و عرضه کرده که سیستم ایمنی را به معنای واقعی در برابر بیماری‌ها مقاوم می‌کند یا اثر نیرو بخش داشته و جلوی ناتوانی‌های ناشی از سالخوردگی را می‌گیرد. کدام سیاست‌مداری می‌تواند مردم کشور خود را از مصرف چنین محصولی منع کند؟

مشکل بزرگ ما این است که دچار شعارزدگی هستیم و در عمل رسالت خود را نادیده می‌گیریم. عمل کردن، به همت احتیاج دارد. البته در این برهه در سازمان غذا و دارو پاسداری از این رسالت احساس می­شود. با کمال خوشحالی کمیته‌ی صادرات با برگزاری جلسات منظم در مورد نحوه‌ی عملکرد صحیح صادرات با حفظ کیفیت و گرفتن سهم از بازار خارجی فعالانه ایفای نقش دارد. اینجانب نیز به عنوان عاشق مردم این مرز و بوم، باقیمانده‌ی عمرم را در شکل خدمت بدون توقع در اختیار دست اندرکاران قرار می‌دهم. خوشبختانه با چشم‌اندازی که ناظر هستم مسئولین سازمان غذا و دارو در حال انجام رسالت خویش در راستای دستیابی به آرمان‌ها و اهداف تحسین برانگیز هستند.

یک کماندار را مجسم کنید که مدام رجز می‌خواند و عربده می‌کشد. می‌گوید که من فرزند آرش کمانگیر هستم و تیراندازی‌ام همتا ندارد. می‌توانم سیبی را که از بالای درخت به زمین سقوط می‌کند در میان هوا و زمین هدف قرار دهم. تا وقتی که این شخص، تیر را در چله کمان نگاه داشته، کسی نمی‌تواند دریابد که او تیراندازی ماهر است یا لاف می‌زند تا میدانی را چند صباحی با حضور خود اشغال کند.

حکایت صادرات همین است. همه در جستجوی داروی با کیفیت‌تر هستند. همه می‌خواهند بیماری‌هایشان معالجه شود. بازار بین‌المللی دارو در به در دنبال داروهای متفاوت و اثرگذار است. کجاست آن داروی با کیفیتی که یک سر و گردن بالاتر بایستد؟

جواب سوال شما تولید داروی با کیفیت و حریف‌طلب است. اگر شما بتوانید با شاخص کیفیت، رقبا را پشت سر بگذارید، جهان واردات دارو، دروازه‌های خود را به روی صادرات شما خواهد گشود.