به گزارش آفتاب سلامت آنفولانزا که به گریپ نیز شناخته می شود نوعی بیماری واگیردار است که عامل آن ویروس «آران‌ای» از خانواده Orthomyxoviridae است. این نوع از ویروس‌ها بر پرندگان و پستانداران نیز تاثیر می گذارند. ابتلا به این بیماری باعث عفونت حاد دستگاه تنفسی می‌شود که با سردرد ناگهانی، درد ماهیچه، تب و ضعف و بی‌حالی شدید بروز می کند. این بیماری در موارد حاد به خصوص در خردسالان ممکن است باعث سینه‌پهلو شود. سه نوع ویروس آنفولانزا به نام های A B C وجود دارد. در حالت معمولی دوره بیماری ۳ تا ۵ روز به طول می انجامد.
نگاهی به سوابق سیاه آنفولانزا
در قرن بیستم ویروس آنفولانزای اسپانیایی در سال ۱۹۱۸ شیوع پیدا کرد و عامل مرگ بیش از ۴۰ درصد از سربازان آمریکایی در این جنگ بود. هم چنین آنفولانزای آسیایی در سال ۱۹۵۸، و آنفولانزای هنگ کنگی در سال ۱۹۶۸ نیز در کنار آن در مجموع بیش از یک میلیون مرگ را سبب شده‌اند. تا امروز آمار مرگ و میر یک سیر نزولی را طی کرده است. به این صورت که در آغاز فعالیت این ویروس، مرگ‌های دسته جمعی حتی ۴۰ میلیون نفر در یک سال گزارش شده است اما با بهبود بهداشت و درمان به مرور قربانیان این بیماری کاهش پیدا کردند. امروزه گونه‌های جدیدتر این ویروس مانند آنفولانزای پرندگان یا آنفولانزای خوکی نیز ظهور کرده‌اند.
افرادی که در معرض آنفولانزا هستند
بیماری‌هایی چون قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت، آسم، بارداری و کهنسالی امکان مبتلا شدن افراد به آنفولانزا را افزایش می‌دهند. هم چنین کودکان به علت سیستم دفاعی ضعیف بیشتر به این بیماری مبتلا می‌شوند. از آن جا که این بیماری واگیر دار است در مکان‌های عمومی امکان انتقال آنفولانزا افزایش می یابد.
ابتلا به آنفولانزا، باعث سرایت بیماری های دیگری نیز می شود. این بیماری ها عبارتند از سینه پهلوی باکتریایی که بر شش ها اثر می گذارد.
خطر عوارض این بیماری، که می توانند مرگ بار باشند، برای افراد ۵۶ ساله و بالاتر، کودکان خردسال، کسانی که بیماری های تنفسی، قلبی یا بیماری های مزمن خاصی دارند، یا کسانی که دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند بیشتر از دیگران است.
زنان باردار سالمی که در نیمه دوم دوران بارداری هستند در معرض خطر بالاتری قرار دارند. ممکن است پس از ابتلا به ویروس آنفولانزا ضرورت پیدا کند تا در بیمارستان بستری شوند.
چگونه می توان از آنفولانزا پیشگیری کرد؟
می توانید به روش های زیر خطر ابتلا به آنفولانزا یا سرایت آن به دیگران را کاهش دهید:
– دستهای تان را به طور مرتب بشویید.
-دستمال های استفاده شده را پس از مصرف فورا در سطل زباله بیاندازید.
– هنگام سرفه یا عطسه، به جای دست، آستین پیراهن خود را جلو دهان تان بگیرید.
– در هنگام بیماری در خانه بمانید.
آنفولانزا چگونه گسترش می یابد؟
آنفولانزا از طریق سرفه، عطسه، یا تماس رو در رو، به آسانی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود.
این ویروس هم چنین هنگامی منتقل می شود که فرد قطره های ریز ناشی از سرفه یا عطسه ی فرد مبتلا یا شیء آلوده به آن را لمس می کند و سپس تماس دست آلوده با چشم، دهان یا بینی باعث انتقال ویروس می شود.
فرد مبتلا به آنفولانزا امکان دارد حتی قبل از احساس بیماری نیز ویروس آن را به دیگران سرایت دهد. یک فرد بزرگ سال می تواند از یک روز قبل از بروز نشانه ها تا ۶ روز پس از شروع نشانه ها، ویروس را به دیگران منتقل کند. کودکان خردسال می توانند ویروس را به مدت طولانی تری گسترش دهند.
نشانه های آنفولانزا
نشانه های آنفولانزا می تواند تب، سر درد، درد ماهیچه ها، آب ریزش بینی، گلو درد، خستگی مفرط، و سرفه را در برگیرد. کودکان ممکن است حالت تهوع، استفراغ، یا اسهال را نیز تجربه کنند. اگر چه عفونت های ناشی از سایر ویروس ها نیز ممکن است نشانه های مشابهی داشته باشند، اما نشانه های ناشی از آنفولانزا شدیدتر از دیگر عفونت ها ست.
نشانه های این بیماری از حدود ۱ تا ۴ روز، یا به طور میانگین ۲روز، پس از نخستین تماس فرد با ویروس آنفولانزا بروز پیدا می کنند. تب و سایر نشانه ها به طور معمول ۷ تا ۱۱ روز دوام می یابند، اما سرفه و احساس ضعف ممکن است ۱ تا ۲ هفته پس از آن نیز ادامه پیدا کند.
درمان های خانگی آنفولانزا کدام اند؟
اگر به آنفولانزا مبتلا شوید، درمان خانگی می تواند به تسکین نشانه های آن کمک کند. از راهنمایی خود مراقبتی زیر پیروی کنید:
- زیاد استراحت کنید
- مایعات زیاد بنوشید تا آب از دست رفته در اثر تب جبران شود.
- از سیگار کشیدن بپرهیزید و از دیگران نیز بخواهید که در خانه سیگار نکشند.
- برای رفع گرفتگی بینی، هوایی تنفس کنید که از دوش آب گرم یا ظرف آب داغ (بُخور آب گرم) مرطوب شده باشد.
- داروهای ضد آنفولانزا یا ضد ویروس با نسخه پزشک موجودند، اما برای این که بهترین کارآیی را داشته باشند، باید ظرف ۴۸ ساعت پس از پدیداری نشانه های بیماری شروع به استفاده از آنها کنید. این داروها اگر ظرف ۱۲ ساعت اول پس از پدیداری نشانه ها استفاده شوند، طول دوره نشانه ها را حدود ۳ روز کاهش می دهند؛ و اگر ظرف ۲ روز پس از پدیداری نشانه ها مصرف گردند، طول دوره نشانه های بیماری را حدود ۵/۱ روز کاهش می دهند.
- داروهای سرفه و سرماخوردگی بدون نسخه پزشک نیز برای تسکین نشانه های آنفولانزا موجودند، اما برای کودکان زیر ۵ سال توصیه نمی شوند. استامینوفن را می توان برای تسکین تب یا درد استفاده کرد.
- به دلیل خطر «سندروم رای»، آ.اس.آ یا آسپیرین را نباید به افراد زیر ۲۰ سال داد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر نشانه هایی شبیه نشانه های آنفولانزا عارض شود و بیماریی دارید که شما را در معرض خطر بالاتر عوارض جانبی قرار می دهد، هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
هم چنین اگر نشانه های بیماری، مانند کوتاهی نفس، دشواری در نفس کشیدن، درد قفسه سینه، یا نشانه های دیفتری همانند (سرگیجه در هنگام ایستادن یا کاهش ادرار) شدیدتر شوند، به پزشک مراجعه کنید.
چگونه آنفولانزا را از سرماخوردگی تمیز دهیم؟
بیش از ۲۰۰ ویروس مختلف در ایجاد سرماخوردگی شناخته شده است اما عامل ابتلا به آنفولانزا ۳ نوع ویروس A، B و C است. در سرماخوردگی محل عفونت دستگاه تنفسی فوقانی است اما در آنفولانزا کل دستگاه تنفسی گرفتار می‌شود. شروع علائم سرماخوردگی تدریجی بوده و طی یک تا ۳ روز بروز می‌کند اما علائم آنفولانزا ناگهانی و طی چند ساعت ظاهر می شود. تب و لرز در سرماخوردگی گاهگاهی و خفیف است اما در آنفولانزا به صورت مشخص تب، بالاتر از ۳۸ درجه سانتی‌گراد است که ۲ تا ۴ روز به طول می‌انجامد. سردرد در سرماخوردگی مداوم و معمولا خفیف است اما آنفولانزا سردردهای شدید به دنبال دارد.
درد عمومی بدن در سرماخوردگی خفیف بوده و یا اصلا وجود ندارد اما درد عمومی بدن در آنفولانزا اغلب شدید و در کل بدن خواهد بود. سرفه و خلط در سرماخوردگی خفیف تا متوسط و به صورت سرفه‌های تک تک خواهد بود اما در آنفولانزا سرفه و خلط شایع بوده و ممکن است شدید شود.
گلودرد در سرماخوردگی شایع بوده و معمولا خفیف است. در آنفولانزا نیز گلو درد گاهی ممکن است وجود داشته باشد. آب ریزش و گرفتگی بینی در سرماخوردگی بسیار شایع بوده و با عطسه همراه است. اما در آنفولانزا گاهی ممکن است وجود داشته باشد. در سرماخوردگی خستگی یا وجود ندارد و یا بسیار خفیف است اما در آنفولانزا خستگی معمولا ممکن است شدید باشد و ۲ تا ۳ هفته به طول انجامد. در سرماخوردگی ضعف شدید هرگز وجود ندارد اما آنفولانزا با خستگی مداوم و معمولا در مراحل اولیه بیماری همراه خواهد بود.
سرماخوردگی و آنفولانزا از طریق ترشحات تنفسی (حلق و بینی) در طی سرفه و عطسه انتقال می‌یابند.
موارد خطرناک
افزایش تب یا سرفه
وجود خون در خلط
گوش درد
تنگی نفس یا درد قفسه سینه
ترشحات غلیظ از بینی، سینوس‌ها یا گوش‌ها
درد سینوس
درد یا سفتی گردن.
اگر یکی از موارد فوق به هنگام درمان رخ دهند، فورا باید به پزشک مراجعه کنید.
