به گزارش آفتاب سلامت چهارم ژوئن ۲۰۱۸ آزمایشگاه زیستشناسی مولکولی اروپاEuropean Molecular Biology Laboratory با نام مخفف EMBL نتیجهی تحقیقات جالبی را در وبگاه خود منتشر ساخت که می تواند آغاز یک تحول مثبت در زمینه ی تولید آنتی بیوتیک هایی با عملکردهایی ایمن و موثرتر باشد.
آنها عنوان ساختند پس از ترکیب آنتی بیوتیک ها با یکدیگر و همین طور آمیختن شان با داروهای غیرآنتی بیوتیک و حتی افزودنی‌های مواد غذایی، آنتیبیوتیکهایی متفاوت با گذشته به دست خواهد آمد.
دکتر «ناسوس تایپاس» Nassos Typas سرپرست تیم تحقیقاتی یاد شده عنوان کرد:
«برخی از ترکیبات دارویی تاثیر آنتی‌بیوتیک‌ها را کاهش می‌دهند که این می تواند برای سلامت انسان مفید هم باشد. مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند عوارض جانبی بدی داشته باشد چرا که باکتری‌های مفید و سالم نیز هدف قرار می گیرند. اما اثرات این ترکیبات دارویی در موارد زیادی انتخابی است و اغلب تنها روی تعداد کمی از نژادهای باکتریایی اثر می‌گذارد.
در آینده می توانیم از ترکیبات دارویی برای پیشگیری از اثرات زیان‌آور آنتی‌بیوتیک‌ها بر باکتری‌های غیرهدف و سالم استفاده کنیم. به کارگیری این روش می‌تواند مقاومت آنتی‌بیوتیکی را کاهش دهد، چرا که باکتری‌های سالم مورد حمله قرار نمی گیرند و به خاطر تعدیل عملکرد آنتی بیوتیک ها، مقاومت آنتی بیوتیکی نیز ایجاد نمی شود و باکتری‌های خطرناکتر از پیش پا به میدان نمی گذارند».
در این گزارش اظهار شده است: براساس گونه‌های باکتریایی، برخی ترکیبات، جلوی تاثیر کامل آنتی بیوتیک را می‌گیرند. درحالی که ترکیبات جدید، مقاومت به آنتیبیوتیک را مغلوب می سازد.
در اولین آزمایش غربالگری که در نوع خود بی سابقه بود، دانشمندان تقریبا ۳ هزار ترکیب دارویی را روی سه نوع باکتری بیماری زا آزمودند.
غلبه بر مقاومت آنتی بیوتیکی
در مواردی استفاده ی بیش از اندازه یا سوء مصرف آنتی بیوتیک به مقاومت آنتی‌بیوتیکی منجر شده است. ترکیبات خاصی از داروها می‌توانند در مبارزه با عفونت‌های باکتریایی مقاوم به چند دارو، یاری دهنده باشند، اما این ترکیبات تا حد زیادی ناشناخته بوده و به ندرت در کلینیک‌ها مورد استفاده قرار می گرفتند. به همین دلیل در پژوهش یاد شده، تیم تحقیقاتی به طور برنامه ریزی شده، مطالعاتی روی تاثیرات آنتی‌بیوتیک‌ها در ترکیب با هم، یا در ترکیب با دیگر داروها و افزودنی‌های غذایی، انجام دادند.
درحالی که بسیاری از ترکیبات دارویی مطالعه شده، اثر آنتی‌بیوتیک‌ها را کاهش دادند، بیش از ۵۰۰ ترکیب دارویی در این بررسی نتایج آنتی‌بیوتیک‌ها را بهبود بخشیدند. برگزیدههایی از این جفت‌های مثبت روی باکتری‌های مقاوم به چندین دارو، که از بیماران بستری در بیمارستان جداسازی شده بودند نیز آزمایش گردید و نشان داد که این جفت‌‌ها، تاثیرات آنتیبیوتیک را افزایش می‌دهند.
زمانی که وانیلین یا همان ترکیبی که مزه ی خاص وانیل را ایجاد می‌کند، با یک آنتیبیوتیک خاص به نام اسپکتینومایسین ترکیب شد، به آنتیبیوتیک کمک کرد که وارد سلول‌های باکتریایی شده و رشد آنها را مهار کند.
آنتی بیوتیک اسپکتینومایسین در اوایل دهه ی ۱۹۶۰ برای درمان سوزاک ساخته شد، اما به علت مقاومت باکتریایی که در برابر آن ایجاد شده است، دیگر به ندرت مورد استفاده قرار می گیرد. با این حال، این دارو پس از ترکیب با وانیلین توانست نتایج مثبت درمانی از خود نشان دهد و تیم مذکور اظهار داشته است این دارو مجددا از لحاظ کلینیکی می تواند کاربرد درمانی داشته و علیه میکرو‌ب‌های بیماری‌زا استفاده شود.
دکتر «آناریتا بروچادو» Ana Rita Brochado، نویسنده ی اول این مقاله و پژوهشگر فعال در تیم EMBL گفت: «از میان ترکیباتی که آزمایش شدند، وانیلین یکی از اثربخش‌ترین و نویدبخش‌ترین ترکیباتی بود که شناسایی کردیم. جفت‌هایی مانند این می‌توانند انبار اسلحه‌های ما را برای جنگ علیه مقاومت آنتی بیوتیکی گسترش دهند».
این مقاله عنوان می دارد با افزودن وانیلین، برخی تاثیرات منفی بسیاری از انواع آنتی بیوتیک‌ها کاهش پیدا می کند. کاربرد وانیلین مشابه آسپرین در کاهش اثرگذاری مصرف آنتیبیوتیک ها اثرگذار است و با وجودی که تاثیر آن هنوز بر سلول‌های انسانی آزمایش نشده است، احتمال داده اند افزودن وانیلین به آنتی بیوتیک مورد مصرف بیماران، نتایج متفاوتی به دنبال داشته باشد.
حقیقتی ناگفته پشت مقاومت آنتی بیوتیکی
تولید یک آنتی بیوتیک تازه در رده ی جدید نیاز به صرف منابع انسانی متخصص در سطحی وسیع و هزینه های بسیار زیاد دارد.
آنتی بیوتیک هایی که بیماران هم اکنون در حال مصرف آن هستند در حد فاصل سال های ۱۹۲۸ تا ۱۹۷۸ تولید شده است و پس از آن فقط آنتی بیوتیک های قدیمی با نام های تجاری تازه تر دست به دست شده و به متقاضیان عرضه می گردند.
میکروب های بیماری زا در اثر جهش ژنی یا موتاسیون نسبت به آنتی بیوتیک های معدود موجود، مقاوم تر می شوند و از آن سو داروسازی های جهان از لحاظ مالی علاقه ای به تولید هزینه زای آنتی بیوتیک های جدید ندارند و از سال ۱۹۸۷ به بعد هیچ رده ی آنتی بیوتیک تازه ای تولید نشده است. مقدمات و مراحل تولید آنتیبیوتیک ها علاوه بر مخارج سنگینی که برای تولیدکننده ایجاد می کند، دوره ی مصرف کوتاهی داشته و مشتری یک تا دو هفته بیشتر به آن نیاز ندارد در حالی که داروهای جنسی، کنترل فشار خون یا کاهنده ی قند، هم تولید مقرون به صرفه ای دارند و هم برای همه ی عمر مصرف می شوند و پول خوبی هم دستگیر فروشنده ی دارو می شود. تولید آخرین آنتی بیوتیک در ۳۱ سال پیش، موید آن است که داروسازی ها صرفا به سودآوری محصولات خود می اندیشند و اعتنایی به نیازهای حیاتی و ضروری دردمندان ندارند.
